ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་བྱ་བའི་སྲོལ་ཡིག

ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་བྱ་བའི་སྲོལ་ཡིག 

ལེའུ་དང་པོ། སྤྱིའི་རྩ་དོན།

       དོན་ཚན་དང་པོ། ཏང་གིས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་གཅིག་སྡུད་དང་གཅིག་གྱུར་གྱིས་མགོ་ཁྲིད་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་བྱ་བ་ཚན་རིག་དང་མཐུན་ཞིང་ཚད་ལྡན་ཅན་དང་ལམ་ལུགས་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་བ། རྒྱལ་གཅེས་ཀྱི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་སྲ་བརྟན་དང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་བཅས་ཀྱི་ཆེད་དུ《ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་སྒྲིག་ཡིག》གཞིར་བཟུང་ནས་སྲོལ་ཡིག་འདི་བཟོས། 

     དོན་ཚན་གཉིས་པ། སྲོལ་ཡིག་འདིར་འཁོད་པའི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ཞེས་པ་ནི་ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གིས་མགོ་ཁྲིད་དང་བཟོ་ཞིང་མནའ་འབྲེལ་གྱིས་རྨང་གཞི་བྱས་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། དེའི་ནང་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ངལ་རྩོལ་པ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་བྱ་གཞག་འཛུགས་སྐྲུན་མཁན། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པའི་རྒྱལ་གཅེས་མཁན། མེས་རྒྱལ་གཅིག་གྱུར་ལ་བརྩི་སྲུང་བྱེད་མཁན། ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་ཀྱི་རླབས་ཆེའི་བསྐྱར་དར་ཡོང་བར་འབད་བརྩོན་བྱེད་མཁན་གྱི་རྒྱལ་གཅེས་མཁན་ཡོངས་ཚུད་པའི་མནའ་འབྲེལ་བཅས་འདུ།

    འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ནི་ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་མི་སེམས་གཅིག་སྒྲིལ་དང་སྟོབས་ཤུགས་གཅིག་སྡུད་ཀྱི་ཆབ་སྲིད་ལེགས་ཆ་དང་འཐབ་ཇུས་བྱེད་ཕྱོགས་ཤིག་དང་། གསར་བརྗེ་དང་། འཛུགས་སྐྲུན། བཅོས་སྒྱུར་བཅས་ཀྱི་བྱ་གཞག་ལ་རྒྱལ་ཁ་ལེན་པའི་བྱེད་ཐབས་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པ་མ་ཟད། ཏང་གི་གྲལ་རིམ་རྨང་གཞི་སྲ་བརྟན་དུ་གཏོང་བ་དང་། ཏང་གི་མང་ཚོགས་ཀྱི་རྨང་གཞི་རྒྱ་ཆེར་གཏོང་བ། ཏང་གི་སྲིད་འཛིན་གནས་བབ་སྲ་བརྟན་དུ་གཏོང་བ་བཅས་ཀྱི་ནོར་བུ་གལ་ཆེན་ཞིག་དང་། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པ་དང་། ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་རླབས་ཆེའི་བསྐྱར་དར་མངོན་འགྱུར་བྱེད་པའི་བྱེད་ཐབས་གལ་ཆེན་ཞིག་བཅས་ཡིན།

      དོན་ཚན་གསུམ་པ། དུས་རབས་གསར་པའི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་བྱ་བའི་སློབ་སྟོན་བསམ་བློ་དང་ལས་འགན་གཙོ་བོ་ནི། ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་མགོ་ཁྲིད་འོག མར་ཁེ་སི་ལེ་ཉིན་རིང་ལུགས་དང་། མའོ་ཙེ་ཏུང་གི་དགོངས་པ། ཏེང་ཞའོ་ཕིང་གི་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས། “མཚོན་བྱེད་གསུམ་”གྱི་དགོངས་དོན་གལ་ཆེན། ཚན་རིག་དང་མཐུན་པའི་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་ལྟ་བ། ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་དུས་རབས་གསར་པའི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་དོན་བཅས་མཛུབ་སྟོན་དུ་འཛིན་པ། བློ་བརྟན་འགྱུར་མེད་ཀྱི་སྒོ་ནས་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་བགྲོད་ལམ་དུ་བསྐྱོད་པ། “འདུ་ཤེས་བཞི”གཏིང་ཟབ་ཏུ་གཏོང་བ་དང་། “གདེང་ཚོད་བཞི”སྲ་བརྟན་དུ་གཏོང་བ། “སྲུང་སྐྱོང་གཉིས”བྱེད་ཐུབ་པ་བཅས་བྱེད་པ། སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་བྱ་བར་ཤུགས་སྣོན་དང་ལེགས་བཅོས་བྱེད་པའི་སྐོར་གྱི་དགོངས་དོན་གལ་ཆེན་སློབ་སྦྱོང་དང་ལག་བསྟར་གཏིང་ཟབ་བྱས་ནས། “ཕྱོགས་ལྔ་གཞི་གཅིག”གི་སྤྱིའི་བཀོད་སྒྲིག་ལ་གཅིག་གྱུར་འཆར་འགོད་སྒོས་སྐུལ་འདེད། “ཕྱོགས་ཡོངས་བཞི”ཡི་འཐབ་ཇུས་བཀོད་སྒྲིག་ལ་མཐུན་སྦྱོར་ངང་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བར་དམིགས་ནས། སྲིད་ཏང་བར་གྱི་འབྲེལ་བ་དང་། མི་རིགས་བར་གྱི་འབྲེལ་བ། ཆོས་ལུགས་བར་གྱི་འབྲེལ་བ། རིམ་གྲས་བར་གྱི་འབྲེལ་བ། རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་སྤུན་ཟླའི་བར་གྱི་འབྲེལ་བ་བཅས་འཆམ་མཐུན་ཡོང་བར་ཧུར་ཐག་གིས་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། ཆེས་རྒྱ་ཆེ་བའི་རྒྱལ་གཅེས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་སྲ་བརྟན་དང་གོང་འཕེལ་གཏོང་བ། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་རྒྱལ་ཁབ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་འཛུགས་སྐྲུན་དང་ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་རླབས་ཆེའི་བསྐྱར་དར་མངོན་འགྱུར་ཡོང་བར་ཞབས་འདེགས་ཞུ་བ། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ལམ་ལུགས་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་བཅོས་སྐྱོང་མ་ལག་དང་བཅོས་སྐྱོང་ནུས་པ་དེང་རབས་ཅན་དུ་འགྱུར་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བར་ཞབས་འདེགས་ཞུ་བ། སྤྱི་ཚོགས་འཆམ་མཐུན་དང་བརྟན་བརླིང་ཡོང་བར་སྲུང་སྐྱོང་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་བདེ་འཇགས་ངང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་ཁེ་ཕན་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་ཆེད་ཞབས་འདེགས་ཞུ་བ། ཞང་ཀང་དང་ཨའོ་མོན་ཡུན་རིང་དར་རྒྱས་བརྟན་བརླིང་ཡོང་བ་དང་མེས་རྒྱལ་རྩབ་ནས་གཅིག་གྱུར་ཡོང་བར་ཞབས་འདེགས་ཞུ་དགོས།

       དོན་ཚན་བཞི་པ། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་བྱ་བའི་རྩ་དོན། 

      (གཅིག) ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་མགོ་ཁྲིད་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ།

      (གཉིས) རྒྱལ་གཅེས་རིང་ལུགས་དང་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དར་ཆ་མཐོན་པོར་བསྒྲེང་བ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ།

    （གསུམ）ལྟེ་བར་དམིགས་པ་དང་ཁྱོན་ཡོངས་ལ་ཞབས་འདེགས་ཞུ་བ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ།

       (བཞི) མཐུན་སྒྲིལ་ཆེན་པོ་དང་མཉམ་འབྲེལ་ཆེན་པོ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ།

       (ལྔ) གཅིག་གྱུར་རང་བཞིན་དང་སྣ་མང་རང་བཞིན་གྱི་འབྲེལ་བ་ཐག་གཅོད་ཡང་དག་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ།

       (དྲུག) མནའ་མཐུན་འབྲེལ་བའི་ཁེ་ཕན་ལ་བརྩི་བཀུར་དང་། སྲུང་སྐྱོང་། ལྟ་རྟོག་བཅས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ།

       (བདུན) ཏང་ཕྱིའི་གྲོགས་པོར་རྒྱ་ཁྱབ་ཏུ་འབྲེལ་བ་སྒྲིག་པ་དང་། ཏང་ཕྱིའི་གྲོགས་པོའི་བར་འབྲེལ་བ་ཇེ་ཟབ་ཏུ་གཏོང་བ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ།

      （བརྒྱད）གཅིག་གྱུར་གྱི་དམག་འཐབ་ཆེན་མོའི་བྱ་བའི་རྣམ་པ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་པ།

        དོན་ཚན་ལྔ་པ། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་བྱ་བའི་ཁྱབ་ཁོངས།

       (གཅིག) དམངས་གཙོའི་ཏང་ཤོག་གི་ཁོངས་མི། 

      (གཉིས) ཏང་ཤོག་གང་ལའང་མི་གཏོགས་པའི་མི་སྣ།

       (གསུམ) ཏང་ཕྱིའི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ།

        (བཞི) གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་མི་སྣ།

         (ལྔ) ཆོས་ལུགས་ལས་རིགས་ཀྱི་མི་སྣ།

         (དྲུག) སྤྱི་ལ་དབང་བ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་མི་སྣ།

         (བདུན) སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རིམ་གྲས་གསར་བའི་མི་སྣ།

        (བརྒྱད) ཕྱི་རྒྱལ་དང་ཕྱིར་ལོག་པའི་ཕྱི་འགྲིམ་སློབ་མ།

         (དགུ) ཞང་ཀང་དང་ཨའོ་མོན་གྱི་སྤུན་ཟླ།

        (བཅུ) ཐའེ་ཝན་གི་སྤུན་ཟླ་དང་སྐམ་ས་ཆེན་པོའི་གཉེན་ཉེ།

       (བཅུ་གཅིག) ཕྱིར་སྡོད་རང་མི་དང་། ཕྱིར་ལོག་རང་མི། ཕྱིར་སྡོད་རང་མིའི་ཁྱིམ་མི་བཅས།

       (བཅུ་གཉིས) འབྲེལ་གཏུག་དང་མཐུན་སྒྲིལ་བྱེད་དགོས་པའི་མི་སྣ་གཞན་དག

        འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་ལས་དོན་སྤེལ་ཡུལ་ནི་ཏང་ཕྱིའི་མི་སྣ་ཡིན་ལ། གཙོ་བོ་ནི་དེའི་ནང་གི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣ་ཡིན།

ལེའུ་གཉིས་པ། རྩ་འཛུགས་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་དང་འགན་འཁྲི།

      དོན་ཚན་དྲུག་པ། ཏང་གིས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་ལ་གཅིག་སྡུད་དང་གཅིག་གྱུར་གྱིས་མགོ་ཁྲིད་བྱེད་པར་ཤུགས་སྣོན་དང་། ཏང་གིས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་ཁྲོད་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་གནས་ཚུལ་འཛིན་སྐྱོང་དང་ཕྱོགས་སོ་སོར་མཐུན་སྦྱོར་དང་འགན་ལེན་བྱས་ནས། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས་ཡང་དག་པའི་ཕྱོགས་སུ་མདུན་སྐྱོད་ཐུབ་པར་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས།

      ཏང་ཨུས་གཅིག་གྱུར་མགོ་ཁྲིད་དང་། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་སྡེ་ཁག་གིས་མཐུན་སྦྱོར་བྱེད་པར་སྣེ་ཁྲིད་དེ། འབྲེལ་ཡོད་ཕྱོགས་ཀྱིས་རང་འགན་རང་འཁུར་གྱིས་གཅིག་གྱུར་གྱི་དམག་འཐབ་ཆེན་མོའི་བྱ་བའི་རྣམ་པ་གཏོད་དགོས།

     དོན་ཚན་བདུན་པ། ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གིས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་མགོ་ཁྲིད་ཚན་ཆུང་འཛུགས་པ། ཀྲུང་དབྱང་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་མགོ་ཁྲིད་ཚན་ཆུང་གིས་ཀྲུང་དབྱང་ཆབ་སྲིད་ཅུའུ་དང་དེའི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་མགོ་ཁྲིད་འོག་ལས་དོན་སྤེལ་ནས། ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་སྐོར་གྱི་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་བྱེད་ཕྱོགས་སྲིད་ཇུས་གལ་ཆེན་དང་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་བཅའ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་སློབ་སྦྱོང་དང་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པར་ཞིབ་འཇུག་དང་བཀོད་སྒྲིག མཐུན་སྦྱོར་སློབ་སྟོན། ལྟ་སྐུལ་ཞིབ་བཤེར་བཅས་བྱེད་པ་དང་། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་གནད་དོན་གལ་ཆེན་ལ་ཞིབ་འཇུག་བྱས་ནས་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་ལ་གྲོས་གཞི་འདོན་དགོས།

      ཀྲུང་དབྱང་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་མགོ་ཁྲིད་ཚན་ཆུང་གི་གཞུང་ལས་ཁང་ཀྲུང་དབྱང་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་པུའུ་རུ་འཛུགས་པ།

       དོན་ཚན་བརྒྱད་པ། ས་གནས་ཏང་ཨུས་ས་གནས་ཀྱི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་གྱི་འགན་གཙོ་བོ་འཁུར་བའི་འགན་འཁྲི་གཙོ་བོ་ནི།

     (གཅིག) ཏང་ཀྲུང་དབྱང་དང་དེ་བཞིན་གོང་རིམ་ཏང་ཨུའི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་སྐོར་གྱི་ཐབས་ཇུས་བཀོད་སྒྲིག་དང་བྱ་བའི་བླང་བྱ་ལག་བསྟར་དོན་འཁྱོལ་དང་། འོག་རིམ་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པར་མཛུབ་ཁྲིད་དང་ལྟ་སྐུལ་ཞིབ་བཤེར། གཞི་རིམ་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་ལ་ཤུགས་སྣོན་པར་མཐོང་ཆེན་བྱེད་དགོས།

     (གཉིས) འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་གནད་དོན་གལ་ཆེན་ལ་དུས་བཀག་ལྟར་ཞིབ་འཇུག་དང་ལས་དོན་གལ་ཆེན་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་ནས། ལོ་ལྟར་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་ངམ་ཡང་ན་རང་ལས་རིམ་པ་གཅིག་གིས་མཐོ་བའི་ཏང་ཨུ་ལ་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་བྱ་བའི་གནས་ཚུལ་སྙན་ཞུ་བྱེད་དགོས།

     (གསུམ) དབང་ཚད་ལྟར་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ཏང་ནང་ཁུལ་གྱི་ཁྲིམས་སྲོལ་དང་། ཚད་ལྡན་རང་བཞིན་གྱི་ཡིག་ཆ། སྲིད་ཇུས་གལ་ཆེན་བཅས་གཏན་འབེབས་བྱས་ཏེ། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་དང་འབྲེལ་བའི་ས་གནས་རང་བཞིན་གྱི་ཁྲིམས་སྲོལ་བཟོ་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས་པ་མ་ཟད། ལག་བསྟར་རྩ་འཛུགས་ཀྱང་བྱེད་དགོས།

     (བཞི) འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་བྱེད་ཕྱོགས་སྲིད་ཇུས་བཅས་ལ་སློབ་སྦྱོང་དང་། ཞིབ་འཇུག དྲིལ་བསྒྲགས། སློབ་གསོ་གཏོང་བར་རྩ་འཛུགས་བྱས་ཏེ། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་བྱེད་ཕྱོགས་སྲིད་ཇུས་ཏང་ཨུའི་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་སློབ་སྦྱོང་ལྟེ་བའི་ཚན་ཆུང་གི་སློབ་སྦྱོང་གི་ནང་དོན་དང་། ཏང་གི་སློབ་གྲྭའི་(སྲིད་འཛིན་སློབ་གླིང་)དང་། ལས་བྱེད་སློབ་གླིང་། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་སློབ་གླིང་བཅས་ཀྱི་སློབ་ཁྲིད་ནང་དོན་ནང་འཇུག་པ་དང་། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་ལས་དོན་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱ་བའི་འཆར་གཞིའི་ནང་འཇུག་དགོས།

    （ལྔ）ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་དང་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་བྱེད་པའི་དཔུང་ཁག་འཛུགས་སྐྱོང་སྐོར་གྱི་བླང་བྱ་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ནས། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ཁོངས་གཏོགས་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་ཚན་ཁག་དང་འགན་འཁུར་པ་གཙོ་བོ་ལེགས་འདེམས་དང་ཧྲག་སྒྲིག་བྱེད་པ་དང་། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་ལས་བྱེད་པ་དང་ཤེས་ལྡན་པའི་དཔུང་ཁག་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་སྣོན་དགོས།

      (དྲུག)རིམ་པ་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་དང་། སྲིད་གཞུང་། སྲིད་གྲོས། ལྟ་ཞིབ་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་། ཁྲིམས་ཁང་། ཞིབ་དཔྱོད་ཁང་། འབྲེལ་ཡོད་མི་དམངས་ཚོགས་པ། ཁེ་ལས་དང་བྱ་གཞག་སྡེ་ཁག་སོགས་ཀྱིས་སྡེ་ཁག་དེ་ག་དང་ལས་ཁུངས་དེ་གའི་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་དགོས།

      (བདུན) ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣ་གསར་རྙེད་དང་། གསོ་སྐྱོང་། བཀོལ་སྤྱོད། དོ་དམ་བཅས་བྱས་ནས། མགོ་ཁྲིད་ལས་བྱེད་པ་དང་ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣའི་བར་མཐུན་སྒྲིལ་དང་གྲོགས་སྒྲིག་པའི་ལམ་ལུགས་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་དགོས།

     སྡེ་ཁག་དང་ལས་ཁུངས་གཞན་པའི་ཏང་ཙུའུ(ཏང་ཨུ)ཡིས་སྔོན་གྱི་གཏན་འབེབས་དོན་ཚན་གཞིར་བཟུང་ནས། དེ་མཚུངས་ཀྱི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་བྱ་བའི་འགན་འཁྲི་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས། ཀྲུང་དབྱང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ལས་དོན་ཨུ་ལྷན་དང་དེ་བཞིན་རིམ་པ་སོ་སོའི་ཏང་གི་ལས་ཁུངས་ལས་དོན་ཨུ་ལྷན་གྱི་མངགས་བཅོལ་དབང་ཆ་ལྟར། ཏང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ལས་ཁུངས་ཀྱི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་ལ་མཛུབ་ཁྲིད་དང་ལྟ་སྐུལ་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།

     ཏང་ཨུའི(ཏང་ཙུའུ)རིམ་པ་སོ་སོའི་འགན་འཁུར་པ་གཙོ་བོ་ནི་ས་ཁུལ་དེ་ག་དང་། སྡེ་ཁག་དེ་ག ལས་ཁུངས་དེ་གའི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་བྱ་བའི་འགན་འཁྲི་འཁུར་མཁན་དང་པོ་ཡིན། ཏང་ཨུ་(ཏང་ཙུའུ)ཡི་མགོ་ཁྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁོངས་མིས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་བྱེད་ཕྱོགས་སྲིད་ཇུས། བཅའ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་བཅས་སློབ་སྦྱོང་དང་། དྲིལ་བསྒྲགས། དོན་འཁྱོལ་བཅས་བྱེད་པར་སྣེ་ཁྲིད་དང་། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་བྱེད་སྒོ་གལ་ཆེན་ནང་ཞུགས་པར་སྣེ་ཁྲིད། ཏང་ཕྱིའི་མི་སྣ་དང་གྲོགས་པོ་སྒྲིག་པ་དང་འབྲེལ་བ་ཇེ་ཟབ་ཏུ་གཏོང་བར་སྣེ་ཁྲིད་དགོས།

ས་གནས་ཏང་ཨུས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་བྱ་བའི་མགོ་ཁྲིད་ཚན་ཆུང་འཛུགས་པ་དང་། སྤྱིར་བཏང་དུ་རིམ་པ་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་ཏང་ཨུའི་ཧྲུའུ་ཅིས་ཚན་གཙོའི་འགན་འཁུར་དགོས།

      དོན་ཚན་དགུ་པ། ཏང་ཀྲུང་དབྱང་དང་དེ་བཞིན་ས་གནས་ཏང་ཨུས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་པུའུ་འཛུགས་པ། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་པུའུ་ནི་ཏང་ཨུས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་གཙོ་གཉེར་བྱེད་པའི་འགན་ནུས་སྡེ་ཁག་དང་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་ཐད་ཀྱི་ཏང་ཨུའི་ཇུས་འདོན་སྒྲིག་གཞི་དང་། རྩ་འཛུགས་མཐུན་སྦྱོར་སྒྲིག་གཞི། ཞིབ་ཕྲའི་ལག་བསྟར་སྒྲིག་གཞི། ལྟ་སྐུལ་ཞིབ་བཤེར་སྒྲིག་གཞི་བཅས་ཡིན་པས་གནས་ཚུལ་ཤེས་རྟོགས་དང་། སྲིད་ཇུས་དམ་འཛིན། འབྲེལ་བ་མཐུན་སྦྱོར། མི་དོན་བཀོད་སྒྲིག ཐུན་མོང་ངོས་འཛིན་ཇེ་ཟབ་ཏུ་གཏོང་བ། མཐུན་སྒྲིལ་ལ་ཤུགས་སྣོན་པ་སོགས་ཀྱི་འགན་འཁྲི་འཁུར་དགོས་པ་སྟེ།

    (གཅིག) ཏང་གིས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་ཐད་བཟུང་བའི་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་བྱེད་ཕྱོགས་སྲིད་ཇུས་དང་ཐབས་ཇུས་བཀོད་སྒྲིག་ལག་ལེན་མཐར་ཕྱིན་བྱེད་པ་དང་། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་གྱི་སྲིད་ཇུས་དང་འཆར་གཞི་བཟོ་འགོད་བྱས་ཏེ། རིམ་པ་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་ཏང་ཨུ་ལ་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་ལས་དོན་སྙན་ཞུ་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད་བསམ་འཆར་དང་གྲོས་གཞིའང་འདོན་དགོས།

     (གཉིས) འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་བྱ་བར་གཅིག་གྱུར་གྱིས་མཐུན་སྦྱོར་དང་ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་པ་དང་། རྒྱུན་ལྡན་གྱི་ལྟ་སྐུལ་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་པར་རྩ་འཛུགས་དང་མཐུན་སྦྱོར་བྱེད་དགོས།

    (གསུམ) ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣ་གསར་རྙེད་དང་། འབྲེལ་གཏུག གསོ་སྐྱོང་བཅས་བྱེད་པར་འགན་འཁུར་བ་དང་། རིམ་པ་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་ཏང་ཨུའི་མགོ་ཁྲིད་འོག་ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣར་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་ནས། འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་ལ་མཐུན་སྦྱོར་སྒོས་ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣས་སྲིད་གཞུང་དང་། འདྲི་གཅོད་ལས་ཁུངས། ཞིབ་དཔྱོད་ལས་ཁུངས་སོགས་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་ཀྱི་ལས་འགན་འཁུར་དུ་འཇུག་པར་བཀོད་སྒྲིག་བཟང་པོ་བྱེད་དགོས།

     (བཞི) དམངས་གཙོའི་ཏང་ཤོག་དང་འབྲེལ་གཏུག་དང་། ཏང་ཤོག་གང་ལའང་མི་གཏོགས་པའི་མི་སྣའི་ལས་དོན་ལ་སྣེ་ཁྲིད་དང་མཐུན་སྦྱོར། དམངས་གཙོའི་ཏང་ཤོག་དང་ཏང་ཤོག་གང་ལའང་མི་གཏོགས་པའི་མི་སྣས་འགན་འཁྲི་ལག་བསྟར་བྱེད་པ་དང་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་ནས། དམངས་གཙོའི་ཏང་ཤོག་དང་ཏང་ཤོག་གང་ལའང་མི་གཏོགས་པའི་མི་སྣའི་རང་ངོས་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་སྣོན་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་རོགས་རམ་བཅས་བྱེད་དགོས།

      (ལྔ) ཏང་ཕྱིའི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣར་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་ལས་དོན་སྤེལ་དགོས།

     (དྲུག) མི་རིགས་ལས་དོན་ལ་གཅིག་གྱུར་གྱིས་འཆར་འགོད་དང་མཐུན་སྦྱོར་དང་། མི་རིགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་ལ་མགོ་ཁྲིད་བྱས་ནས་ཁྲིམས་ལྟར་མི་རིགས་ཀྱི་ལས་དོན་ལ་དོ་དམ་བྱེད་དགོས།

   （བདུན）ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལ་གཅིག་གྱུར་གྱིས་དོ་དམ་དང་། ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་ལ་མགོ་ཁྲིད་བྱས་ཏེ་ཁྲིམས་ལྟར་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལ་དོ་དམ་བྱེད་དགོས།

    (བརྒྱད) སྤྱི་ལ་དབང་བའི་ལམ་ལུགས་མ་ཡིན་པའི་དཔལ་འབྱོར་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བར་སྐུལ་འདེད་དང་། རྒྱབ་སྐྱོར། སྣེ་ཁྲིད་བཅས་བྱེད་པའི་བྱེད་ཕྱོགས་དང་སྲིད་ཇུས་གཏན་འབེབས་དང་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པར་ཟབ་ཞུགས་དང་། སྤྱི་ལ་དབང་བའི་ལམ་ལུགས་མ་ཡིན་པའི་དཔལ་འབྱོར་མི་སྣར་གཅིག་གྱུར་གྱིས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་བྱ་བ་སྤེལ་དགོས།

     (དགུ) སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རིམ་གྲས་གསར་པའི་མི་སྣར་གཅིག་གྱུར་གྱིས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་བྱ་བ་སྤེལ་དགོས།

      (བཅུ) འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་གིས་མཉམ་གཅིག་ཏུ་ཞང་ཀང་དང་ཨའོ་མོན་གྱི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་བྱ་བ་སྤེལ་བ་དང་། ཐའེ་ཝན་ལ་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་བྱ་བ་སྤེལ་དགོས།

    (བཅུ་གཅིག) རྒྱལ་ཁབ་ཕྱིའི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་ལས་དོན་ལ་གཅིག་གྱུར་གྱིས་མགོ་ཁྲིད་དང་། ཕྱིར་སྡོད་རང་མིའི་ལས་དོན་ལ་གཅིག་གྱུར་གྱིས་དོ་དམ། འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཚོགས་པའི་ཕྱིར་སྡོད་རང་མི་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་ལས་དོན་ལ་གཅིག་གྱུར་གྱིས་འཆར་འགོད་དང་མཐུན་སྦྱོར་བཅས་བྱེད་དགོས།

     (བཅུ་གཉིས) འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་ཁྲིམས་བསྟར་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་མཐུན་སྦྱོར་ངང་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།

    (བཅུ་གསུམ) འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་བྱ་བའི་ཁྲོད། འདུ་ཤེས་འཛིན་སྟངས་ཀྱི་ལས་དོན་གྱི་འགན་འཁྲིའི་ལམ་ལུགས་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ནས། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་དྲིལ་བསྒྲགས་བྱ་བ་སྒྲུབ་པའི་འགན་འཁུར་དགོས། 

     (བཅུ་བཞི) འོག་རིམ་ཏང་ཨུའི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་བྱ་བར་སློབ་སྟོན་དང་། རིམ་པ་གཅིག་གིས་དམའ་བའི་ཏང་ཨུའི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་པུའུ་ཡི་པུའུ་ཀྲང་ལ་གཞོགས་འདེགས་དང་དོ་དམ། སྲིད་གཞུང་གི་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་གི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་བྱ་བར་མཐུན་སྦྱོར། མི་རིགས་དང་ཆོས་ལུགས་ལ་སོགས་པའི་ལས་སྒྲུབ་སྡེ་ཁག་གི་མགོ་ཁྲིད་ལས་ཁུངས་ཀྱི་ཁོངས་མི་འོས་སྦྱོར་བྱེད་པའི་ལས་དོན་ལེགས་སྒྲུབ་བྱེད་པར་གཞོགས་འདེགས། སྲིད་གྲོས་ཀྱིས་རྩ་འཛུགས་བྱས་པའི་མཐུན་སྦྱོར་ལ་གཞོགས་འདེགས་བྱེད་པར་ཤུགས་སྣོན། སྲིད་དོན་ཟབ་ཞུགས་ཁང་དང་རིག་གནས་ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་འཇུག་ཁང་ལ་བྱ་བར་སློབ་སྟོན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། བཟོ་ཚོང་མཉམ་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱི་ཏང་ཙུའུ་ལ་མགོ་ཁྲིད། བཟོ་ཚོང་མཉམ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་བྱ་བར་མཛུབ་སྟོན། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་སློབ་གླིང་ལ་སློབ་སྟོན་དང་དོ་དམ་བཅས་བྱས་ནས། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་འབྲེལ་ཡོད་ལས་ཁུངས་དང་ཚོགས་སྤྱིར་དོན་དམ་བྱེད་པའི་བྱ་བ་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་དགོས། 

      (བཅོ་ལྔ) རིམ་པ་མཉམ་པའི་ཏང་ཨུ་དང་གོང་རིམ་ཏང་ཨུའི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་པུའུ་ཡིས་སྤྲད་པའི་ལས་འགན་གཞན་དག་ཡོངས་འགྲུབ་བྱེད་དགོས།

དོན་ཚན་བཅུ་པ། ཞིང་ཆེན་དང་གྲོང་ཁྱེར་རིམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཏང་ཨུས་མངགས་པའི་ལས་ཁུངས་སུ་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་བྱ་བའི་སྒྲིག་གཞི་འཛུགས་པ། ཤང་(གྲོང་རྡལ་དང་སྲང་ལམ)གི་ཏང་གི་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་ཁོངས་མིས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་བྱ་བའི་འགན་འཁུར་དགོས་པ་དང་། དེའི་ནང་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་བྱ་བའི་ལས་འགན་ལྕི་བར་ཆེད་དུ་འགན་འཁུར་མཁན་ཁ་གསལ་གཏན་འབེབས་བྱེད་དགོས། འབྲེལ་ཡོད་མི་དམངས་ཚོགས་པའི་འབྲེལ་ཡོད་ལས་ཁུངས་ཀྱིས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་བྱ་བའི་འགན་འཁུར་དགོས་པ་ཁ་གསལ་གཏན་འབེབས་བྱེད་དགོས། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་ལས་འགན་ལྕི་བའི་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་དང་ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གི་ཏང་ཨུ་ལ་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་བྱ་བའི་སྒྲིག་གཞི་འཛུགས་པ་དང་། མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་དང་ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གི་ཏང་ཨུ་གཞན་དག་གིས་དེ་མཚུངས་ཀྱི་སྒྲིག་གཞིར་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་བྱ་བའི་འགན་འཁུར་དགོས་པ་ཁ་གསལ་གཏན་འབེབས་བྱེད་དགོས། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་ལས་འགན་ལྕི་བའི་རྒྱལ་གཉེར་ཁེ་ལས་ཆེ་གྲས་ཀྱི་ཏང་ཨུ་(ཏང་ཙུའུ་)ཡིས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་བྱ་བར་འགན་འཁུར་མཁན་གྱི་ལས་ཁུངས་དང་མི་སྣ་ཁ་གསལ་གཏན་འབེབས་བྱེད་དགོས། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་བྱ་བའི་ལས་འགན་ལྕི་བའི་སྡེ་ཁག་གཞན་དག་གི་ཏང་ཙུའུ(ཏང་ཨུད)ཡིས་འབྲེལ་ཡོད་སྒྲིག་གཞིའི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་བྱ་བའི་འགན་འཁུར་དགོས་པ་ཁ་གསལ་གཏན་འབེབས་བྱེད་དགོས།

དོན་ཚན་བཅུ་གཅིག་པ། ཞིང་ཆེན་དང་གྲོང་ཁྱེར་རིམ་པ་གཉིས་ཀྱི་ཏང་ཨུའི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་པུའུ་ཡི་པུའུ་ཀྲང་གི་འགན་སྤྱིར་བཏང་དུ་རིམ་པ་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་ཏང་ཨུའི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་གྱིས་འཁུར་དགོས་པ་དང་། རྫོང་རིམ་པའི་ཏང་ཨུའི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་པུའུ་ཡི་པུའུ་ཀྲང་གི་འགན་རིམ་པ་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་ཏང་ཨུའི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་གྱིས་འགན་གཅིག་ལྕོགས་སུ་འཁུར་དགོས། རྒྱུན་ལྡན་གྱི་བྱ་བའི་ལས་བགོས་འགན་གཉེར་བྱེད་མཁན་པུའུ་ཀྲང་གཞོན་པའི་འགན་རིམ་པ་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་ཏང་ཨུའི་སྡེ་ཁག་གི་མགོ་ཁྲིད་ལས་བྱེད་པ་རྒན་པར་གཞིགས་ནས་བསྐོ་གཞག་བྱེད་དགོས། མི་རིགས་དང་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་སྡེ་ཁག་གི་འགན་འཁུར་པ་གཙོ་བོའི་ཆ་རྐྱེན་འཛོམས་ན། རིམ་པ་མཉམ་པའི་ཏང་ཨུའི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་པུའུ་ཡི་པུའུ་ཀྲང་གཞོན་པའི་འགན་ཁུར་ཆོག བཟོ་ཚོང་མཉམ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་ཏང་ཙུའུ་ཡི་ཧྲུའུ་ཅིའ་འགན་རིམ་པ་མཉམ་པའི་ཏང་ཨུའི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་པུའུ་ཡི་པུའུ་ཀྲང་གཞོན་པས་འགན་འཁུར་དགོས་པ་དང་། མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭའི་ཏང་ཨུའི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་པུའུ་ཡི་པུའུ་ཀྲང་གིས་ཏང་ཨུའི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་གྱི་འགན་འཁུར་དགོས་པའམ་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་བཙུགས་མེད་པའི་ཏང་ཨུའི་ཨུ་ཡོན་གྱི་འགན་འཁུར་དགོས།

ལེའུ་གསུམ་པ། དམངས་གཙོའི་ཏང་ཤོག་དང་ཏང་ཤོག་གང་ལའང་མི་གཏོགས་པའི་མི་སྣའི་ལས་དོན།

      དོན་ཚན་བཅུ་གཉིས་པ། ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གིས་མགོ་ཁྲིད་པའི་ཏང་མང་མཉམ་ལས་དང་ཆབ་སྲིད་གྲོས་མོལ་ལམ་ལུགས་ནི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྲིད་ཏང་ལམ་ལུགས་གསར་པ་དང་། རང་རྒྱལ་གྱི་གཞི་རྩའི་ཆབ་སྲིད་ལམ་ལུགས་ལ་ཟེར་ཞིང་། ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གིས་དམངས་གཙོའི་ཏང་ཤོག་ཁག་དང་ཡུན་རིང་མཉམ་གནས་དང་། ཕན་ཚུན་ལྟ་སྐུལ། གཅིག་སེམས་གཅིག་གཏད། ཁྲེལ་གྲགས་མཉམ་ཁུར་བཅས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་བྱེད་ཕྱོགས་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས། 

      དམངས་གཙོའི་ཏང་ཤོག་ནི་ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གིས་མགོ་ཁྲིད་བྱེད་པ་དང་ལེན་དང་། ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་དང་མཉམ་དུ་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་བྱེད་མཁན་གྱི་གྲོགས་པོའི་ཏང་ལ་ཟེར་བ་མ་ཟད། ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་ཇུས་འདོན་པ་བཟང་པོ་དང་། ལག་རོགས་པ་བཟང་པོ། ལས་གྲོགས་བཟང་པོ་ལ་ཟེར་ལ། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྲིད་ཞུགས་ཏང་ལ་ཡང་ཟེར།

      ཏང་ཤོག་གང་ལའང་མི་གཏོགས་པའི་མི་སྣ་ནི་སྲིད་ཏང་གང་ལ་ཡང་ཞུགས་མེད་པ་དང་། སྲིད་ཞུགས་སྲིད་མོལ་གྱི་འདུན་པ་དང་ནུས་པ་ཡོད་པ། སྤྱི་ཚོགས་ལ་ཧུར་ཐག་གིས་ལེགས་སྐྱེས་འབུལ་མཁན་དང་ཤུགས་རྐྱེན་ངེས་ཅན་ལྡན་པ་བཅས་ཀྱི་མི་སྣ་ལ་ཟེར་ཞིང་། དེའི་བྱེད་པོ་ནི་ཤེས་ལྡན་པ་ཡིན།

     དམངས་གཙོའི་ཏང་ཤོག་གི་གཞི་རྩའི་འགན་ནུས་ནི་སྲིད་ཞུགས་སྲིད་མོལ་དང་། དམངས་གཙོའི་ལྟ་སྐུལ། ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གིས་མགོ་ཁྲིད་བྱེད་པའི་ཆབ་སྲིད་གྲོས་མོལ་ནང་ཞུགས་མཁན་བཅས་ལ་ཟེར། ཏང་ཁག་གང་ལའང་མི་གཏོགས་པའི་མི་སྣས་དམངས་གཙོའི་ཏང་ཁག་ལ་ཟུར་ལྟ་བྱས་ཏེ་འགན་ནུས་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས།

     དོན་ཚན་བཅུ་གསུམ་པ། སྲིད་ཏང་གྲོས་མོལ་ནི་ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་དང་དམངས་གཙོའི་ཏང་ཤོག་བར་གྱི་ཆབ་སྲིད་གྲོས་མོལ་ལ་ཟེར། ཏང་ཤོག་གང་ལའང་མི་གཏོགས་པའི་མི་སྣ་ནི་ཆབ་སྲིད་གྲོས་མོལ་གྱི་གྲུབ་ཆ་གལ་ཆེན་ཞིག་ཡིན་པས་སྲིད་ཏང་གྲོས་མོལ་ནང་ཞུགས་དགོས། སྲིད་ཏང་གྲོས་མོལ་ལ་གཙོ་བོ་གཤམ་གསལ་གྱི་ནང་དོན་དག་ཚུད་ཡོད་དེ། དེ་དག་ནི་ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་གི་རྒྱལ་ཡོངས་དང་ས་གནས་ཀྱི་རིམ་པ་སོ་སོའི་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་དང་། ཏང་ཀྲུང་དབྱང་དང་ས་གནས་ཀྱི་རིམ་པ་སོ་སོའི་ཏང་ཨུའི་འབྲེལ་ཡོད་ཡིག་ཆ་གལ་ཆེན་གཏན་འབེབས་དང་བཟོ་བཅོས་རྒྱག་པ། རྩ་ཁྲིམས་ལ་བཟོ་བཅོས་རྒྱག་པར་གྲོས་གཞི་འདོན་པ། འབྲེལ་ཡོད་བཅའ་ཁྲིམས་གལ་ཆེན་གཏན་འབེབས་བྱེད་པ་དང་། བཟོ་བཅོས་རྒྱག་པར་གྲོས་གཞི་འདོན་པ། འབྲེལ་ཡོད་ས་གནས་གལ་ཆེན་རང་བཞིན་གྱི་ཁྲིམས་སྲོལ་གལ་ཆེན་གཏན་འབེབས་དང་བཟོ་བཅོས་རྒྱག་པར་གྲོས་གཞི་འདོན་པ། མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ལྷན་དང་། སྲིད་གཞུང་། སྲིད་གྲོས་བཅས་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་ཚན་ཁག་གི་ཁོངས་མི་དང་ལྟ་ཞིབ་ཨུ་ལྷན་གྱི་ཀྲུའུ་རེན་དང་། ཁྲིམས་ཁང་གི་ཡོན་ཀྲང་། ཞིབ་དཔྱོད་ཁང་གི་ཞིབ་དཔྱོད་ཁང་གི་ཞིབ་དཔྱོད་དཔོན་གྱི་གྲོས་འདོན་འོས་མི་དང་། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་དང་ཏང་མང་མཉམ་ལས་ཀྱི་གལ་ཆེའི་གནད་དོན་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པ་བཅས་ཡིན།

      ཏང་ཀྲུང་དབྱང་དང་དེ་བཞིན་ས་གནས་ཏང་ཨུས་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་གོ་རིམ་ལྟར་སྲིད་ཏང་གྲོས་མོལ་བྱེད་དགོས།

     དམངས་གཙོའི་ཏང་ཤོག་དང་ཏང་ཤོག་གང་ལའང་མི་གཏོགས་པའི་མི་སྣ་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་ཀྱི་གྲོས་མོལ་དང་སྲིད་གཞུང་གི་གྲོས་མོལ་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་གྲོས་མོལ་དང་། དེ་བཞིན་ཕྱོགས་གཞན་པའི་གྲོས་མོལ་བཅས་ལ་ཞུགས་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས།

      དོན་ཚན་བཅུ་བཞི་པ། དམངས་གཙོའི་ཏང་ཤོག་དང་ཏང་ཤོག་གང་ལའང་མི་གཏོགས་པའི་མི་སྣ་སྲིད་ཞུགས་བྱེད་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པའི་ནང་དོན་གཙོ་བོ་ནི། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྲིད་དབང་ནང་ཞུགས་པ་དང་། བྱེད་ཕྱོགས་སྲིད་ཇུས་གལ་ཆེན་དང་མགོ་ཁྲིད་པ་གལ་ཆེན་འདེམས་པའི་གྲོས་མོལ་ནང་ཞུགས་པ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལས་དོན་དོ་དམ་ནང་ཞུགས་པ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བྱེད་ཕྱོགས་སྲིད་ཇུས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ཁྲིམས་སྲོལ་གཏན་འབེབས་དང་ལག་བསྟར་ནང་ཞུགས་པ་བཅས་ཡིན།

     ཀྲུང་གུང་ཀྲུང་དབྱང་གི་མགོ་ཁྲིད་བློ་མཐུན་ཡིན་པའི་རྒྱལ་ནང་དུ་རྟོག་ཞིབ་དང་བརྟག་དཔྱད་ཞིབ་འཇུག་དང་ཕྱི་དོན་གལ་ཆེན་གྱི་བྱེད་སྒོར། གཅིག་གྱུར་གྱིས་བཀོད་སྒྲིག་དང་བྱ་བའི་དགོས་མཁོ་ལྟར། དམངས་གཙོའི་ཏང་ཤོག་གི་ཀྲུང་དབྱང་གི་འགན་འཁུར་པ་དང་ཏང་ཤོག་གང་ལའང་མི་གཏོགས་པའི་འཐུས་མིའི་མི་སྣ་ཟབ་ཞུགས་བྱེད་པར་གདན་འདྲེན་ཞུས་ཆོག

དོན་ཚན་བཅོ་ལྔ་པ། ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་དང་དམངས་གཙོའི་ཏང་ཤོག་གིས་ཕན་ཚུན་ལ་ལྟ་སྐུལ་བྱེད་དགོས། ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་མགོ་ཁྲིད་དང་སྲིད་སྐྱོང་གི་གནས་བབ་ཐོག་བཞག་ནས། རང་རྟོགས་སྒོས་དམངས་གཙོའི་ཏང་ཤོག་གི་ལྟ་སྐུལ་དང་ལེན་བྱེད་དགོས།

      དམངས་གཙོའི་ཏང་ཤོག་དང་ཏང་ཤོག་གང་ལའང་མི་གཏོགས་པའི་མི་སྣས་གཞི་རྩའི་རྩ་དོན་བཞི་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་པའི་རྨང་གཞིའི་སྟེང་། ཆབ་སྲིད་གྲོས་མོལ་དང་བརྟག་དཔྱད་དང་རྟོག་ཞིབ་བྱེད་པ་དང་། ཏང་དང་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འབྲེལ་ཡོད་བྱེད་ཕྱོགས་དང་སྲིད་ཇུས་གལ་ཆེན་ནང་ཞུགས་པ། ཐབས་ཇུས་བཀོད་སྒྲིག་ལག་བསྟར་དང་ལག་བསྟར་བྱེད་ཚུལ་ལ་ལྟ་སྐུལ་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་པ། ཏང་ཨུའི་བཀའ་མངགས་ལྟར་འབྲེལ་ཡོད་གནད་དོན་གལ་ཆེན་ལ་ཆེད་དོན་ལྟ་སྐུལ་བྱེད་པ་སོགས་ཀྱི་ལས་དོན་ནང་བསམ་འཆར་དང་སྐྱོན་བརྗོད་གྲོས་གཞི་འདོན་པ་སོགས་ཀྱི་བྱ་ཐབས་བརྒྱུད་ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་ལ་དམངས་གཙོའི་ལྟ་སྐུལ་བྱེད་དགོས།

དོན་ཚན་བཅུ་དྲུག་པ། ཏང་ཨུ་རིམ་པ་སོ་སོས་དམངས་གཙོའི་ཏང་ཤོག་གི་བསམ་བློ་དང་ཆབ་སྲིད་ལེགས་སྐྱོང་དང་། རྩ་འཛུགས་ལེགས་སྐྱོང་། འགན་ནུས་སྒྲུབ་ནུས། སྤྱོད་ཚུལ་ལེགས་སྐྱོང་། ལམ་ལུགས་ལེགས་སྐྱོང་བཅས་བྱེད་པར་སྟོབས་ཤུགས་སྣོན་དགོས་པ་མ་ཟད། ཏང་ཤོག་གང་ལའང་མི་གཏོགས་པའི་མི་སྣས་རང་ངོས་ལེགས་སྐྱོང་སྟོབས་ཤུགས་སྣོན་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་དགོས།

      དམངས་གཙོའི་ཏང་ཤོག་གིས་ལས་ཁུངས་དང་། སྒྲིག་ཁོངས། འགྲོ་གྲོན། གཞུང་ལས་བྱེད་གནས། ལས་བྱེད་པས་བསམ་བློ་བརྗེ་རེས་དང་འགན་འཁྱེར་སྦྱོང་བརྡར་སོགས་པའི་ཐད་ཀྱི་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་རོགས་བྱེད་དགོས། ཏང་ཁག་གང་ལའང་མི་གཏོགས་པའི་མི་སྣས་འགན་འཁྲི་ལག་བསྟར་བྱེད་པར་དགོས་ངེས་ཀྱི་འགན་ལེན་འདོན་སྤྲོད་བྱེད་དགོས། །

ལེའུ་བཞི་པ། ཏང་ཕྱིའི་ཤེས་ལྡན་པའི་ལས་དོན།

དོན་ཚན་བཅུ་བདུན་པ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལས་ཁུངས་དང་རྒྱལ་གཉེར་ཁེ་ལས་དང་བྱ་གཞག་སྡེ་ཁག་ནང་གི་ཏང་ཕྱིའི་ཤེས་ལྡན་པའི་ལས་དོན་སྤེལ་ཡུལ་གཙོ་བོ་ནི། མཐོ་རིམ་གྱི་གོ་གནས་ཡོད་པའི་ཏང་ཕྱིའི་ཤེས་ལྡན་པ་དང་། རིག་གཞུང་གི་སྣེ་ཁྲིད་པ། ལས་སྒོའི་རྐང་འཛིན་པ་གལ་ཆེན་ཁྲོད་ཀྱི་ཏང་ཕྱིའི་ཤེས་ལྡན་པ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལས་ཁུངས་དང་། མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ། ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་ཁང་། རྒྱལ་གཉེར་ཁེ་ལས་ཆེ་འབྲིང་བཅས་ཀྱི་འབྲིང་རིམ་ཡན་གྱི་མགོ་ཁྲིད་ཀྱི་གོ་གནས་ཡོད་པའི་ཏང་ཕྱིའི་ཤེས་ལྡན་པ་དང་། གྲུབ་འབྲས་ལྡན་ལ་བག་ཆགས་ཀྱང་བཞག་ཡོད་པའི་ཏང་ཕྱིའི་ཤེས་ལྡན་པ་གཞན་དག་བཅས་ཡིན།

རྒྱལ་ཁབ་ལས་ཁུངས་དང་རྒྱལ་གཉེར་ཁེ་ལས་དང་བྱ་གཞག་སྡེ་ཁག་གི་ཏང་ཙུའུ་(ཏང་ཨུ)ཡིས་ཁྱབ་ཁོངས་དེ་ག་དང་སྡེ་ཁག་དེ་གའི་ཏང་ཕྱིའི་ཤེས་ལྡན་པའི་བྱ་བའི་འགན་འཁུར་དགོས་པ་དང་། བསམ་བློའི་ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པ། ཏང་ཕྱིའི་ཤེས་ལྡན་པ་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་བྱ་བ་དང་བྱེད་སྒོར་ཞུགས་པར་རྩ་འཛུགས་བྱེད་དགོས། 

དོན་ཚན་བཅོ་བརྒྱད་པ། རྒྱ་ཁྱབ་ཏུ་མཐུན་སྒྲིལ་དང་། སྤྲོ་སེམས་ཆེན་པོས་ཞབས་ཞུ། ཧུར་ཐག་གིས་ཁྲིད་སྟོན། ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་པའི་བྱེད་ཐབས་བཅས་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱས་ནས། ཕྱི་རྒྱལ་དུ་འགྲོ་བ་དང་རྒྱལ་ནང་དུ་ལོག་པའི་ཕྱི་འགྲིམ་སློབ་མའི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་བྱ་བ་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་དགོས།

ཡོ་རོབ་དང་མེ་གླིང་སློབ་ཚོགས(ཀྲུང་གོའི་ཕྱི་འགྲིམ་སློབ་མའི་མཐུན་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས)ནི་ཏང་གིས་ཕྱི་འགྲིམ་སློབ་མ་དང་འབྲེལ་བ་བྱེད་པའི་འབྲེལ་ཟམ་ལྟ་བུ་ཡིན་པས། ཕྱི་འགྲིམ་སློབ་མའི་ལས་དོན་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པར་རམ་འདེགས་བྱེད་པ་དང་། ཕྱི་འགྲིམ་སློབ་མའི་ཁྱིམ་གཞིས་བཅས་ལ་ཟེར། ཞིང་ཆེན་(རང་སྐྱོང་ལྗོངས། ཐད་སྐྱོང་གྲོང་ཁྱེར)སོ་སོ་དང་། ཞིང་ཆེན་རིམ་པ་གཞོན་པའི་གྲོང་ཁྱེར། ཞིང་ཆེན་ལྟེ་གནས་གྲོང་ཁྱེར་བཅས་ཀྱིས་ཕྱི་འགྲིམ་སློབ་མ་རྩ་འཛུགས་འཛུགས་བྱེད་དགོས། ཕྱི་འགྲིམ་སློབ་མ་ཅུང་གཅིག་བསྡུས་ཡིན་པའི་གྲོང་ཁྱེར་དང་མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ། ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་ཁང་སོགས་ཀྱི་སྡེ་ཁག་གཞན་དག་གིས་ཕྱི་འགྲིམ་སློབ་མའི་རྩ་འཛུགས་བཙུགས་ཆོག

དོན་ཚན་བཅུ་དགུ་པ། ཞིང་ཆེན་རིམ་པ(རང་སྐྱོང་ལྗོངས་དང་། ཐད་གཏོགས་གྲོང་ཁྱེར)དང་། ཞིང་ཆེན་རིམ་པ་གཞོན་པའི་གྲོང་ཁྱེར། ཞིང་ཆེན་ལྟེ་གནས་གྲོང་ཁྱེར་བཅས་ཀྱིས་ཏང་ཕྱིའི་ཤེས་ལྡན་པའི་མཐུན་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་བཙུགས་ནས། ཏང་ཕྱིའི་ཤེས་ལྡན་པའི་བསམ་བློ་དང་ཆབ་སྲིད་ཁྲིད་སྟོན་གྱི་ལས་དོན་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་དགོས།

འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་སྡེ་ཁག་གིས་ཏང་ཕྱིའི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་མཐུན་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་ལ་མགོ་ཁྲིད་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།

ལེའུ་ལྔ་པ། མི་རིགས་ལས་དོན།

དོན་ཚན་ཉི་ཤུ་པ། བློ་བརྟན་འགྱུར་མེད་ངང་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་མི་རིགས་གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་པའི་ཡང་དག་ལམ་བུའི་ཐོག་བསྐྱོད་ནས། ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་གཅིག་མཐུན་འདུས་གྲུབ་ཀྱི་འདུ་ཤེས་བརྟན་པོ་འཛུགས་པ་གཙོ་རྐང་དུ་བྱེད་པ་དང་། མི་རིགས་ཁག་ཚང་མ་འདྲ་མཉམ་ཡིན་པ་མཐའ་འཁྱོངས། ཏང་གི་མི་རིགས་སྲིད་ཇུས་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར། མི་རིགས་ས་ཁོངས་ཀྱི་རང་སྐྱོང་ལམ་ལུགས་མཐའ་འཁྱོངས་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་གྱི་སློབ་གསོ་གཏིང་ཟབ་ཏུ་གཏོང་བ། མི་རིགས་ཁག་ཕན་ཚུན་འགྲོ་འོང་དང་། བསམ་བློ་བརྗེ་རེས། མཉམ་འདྲེས་བཅས་ལ་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས་མི་རིགས་སོ་སོས་ཐུན་མོང་སྒོས་མཐུན་སྒྲིལ་འབད་འཐབ་དང་ཐུན་མོང་ཐོག་ཡར་རྒྱས་གོང་འཕེལ་ཡོང་བ་མངོན་འགྱུར་བྱེད་དགོས།

དོན་ཚན་ཉེར་གཅིག་པ། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ལ་སྐུལ་འདེད་དང་དམངས་འཚོ་ལེགས་སུ་གཏོང་བར་དམིགས་ནས། མི་རིགས་ས་ཁུལ་གྱི་དཔལ་འབྱོར་དང་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། རྒྱུན་མི་ཆད་པར་མི་རིགས་སོ་སོའི་མང་ཚོགས་ཀྱི་མཛེས་སྡུག་ལྡན་པའི་འཚོ་བའི་དགོས་མཁོ་སྐོང་དགོས། མི་རིགས་སོ་སོའི་རིག་གནས་རྒྱུན་འཛིན་སྲུང་སྐྱོང་དང་གསར་གཏོད་མཉམ་བསྲེས་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་སྤྱི་སྤྱོད་སྐད་ཡིག་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཁྱབ་སྤེལ་གཏོང་བ། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་སོ་སོའི་སྐད་ཡིག་སློབ་སྦྱོང་དང་བེད་སྤྱོད་བྱེད་པར་བརྩི་འཇོག་དང་རྒྱབ་སྐྱོར་བཅས་བྱེད་དགོས། མི་རིགས་ས་ཁུལ་གྱི་མི་རིགས་སོ་སོའི་ལས་བྱེད་པ་གསོ་སྐྱོང་པར་ཤུགས་སྣོན་དང་། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ལས་བྱེད་པ་འདེམས་བསྐོ་དང་བཀོལ་སྤྱོད་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས། ཧུར་ཐག་གིས་གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ཆེད་ལས་ཤེས་ལྡན་མི་སྣགསོ་སྐྱོང་བྱེད་དགོས།

དོན་ཚན་ཉེར་གཉིས་པ། མར་ཁེ་སི་རིང་ལུགས་ཀྱི་མེས་རྒྱལ་གྱི་ལྟ་བ་དང་། མི་རིགས་ཀྱི་ལྟ་བ། རིག་གནས་ཀྱི་ལྟ་བ། ལོ་རྒྱུས་ཀྱི་ལྟ་བ་བཅས་ཀྱི་དྲིལ་བསྒྲགས་སློབ་གསོ་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་གཏིང་ཟབ་ཏུ་སྤེལ་བ་དང་། ཏང་གི་མི་རིགས་གཞུང་ལུགས་དང་སྲིད་ཇུས་སློབ་སྦྱོང་། དྲིལ་བསྒྲགས། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ་ཡར་ཐོན་གསར་འཛུགས་བཅས་བྱས་ཏེ། མི་རིགས་སོ་སོའི་མང་ཚོགས་ཀྱིས་རླབས་ཆེ་བའི་མེས་རྒྱལ་དང་། ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས། ཀྲུང་ཧྭའི་རིག་གནས། ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་བཅས་ལ་ངོས་འཛིན་གཅིག་མཐུན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།

འདྲ་མཉམ། མཐུན་སྒྲིལ། རོགས་རེས། འཆམ་མཐུན་བཅས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་མི་རིགས་འབྲེལ་བ་སྲ་བརྟན་དང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དང་། མི་རིགས་ལ་མཐོང་ཆུང་བྱེད་པའི་རྣམ་པ་མཐའ་དག་ལ་ངོ་རྒོལ། རྒྱ་རིགས་ཆེན་པོའི་རིང་ལུགས་དང་ས་གནས་མི་རིགས་རིང་ལུགས་ལ་ངོ་རྒོལ་བཅས་བྱེད་དགོས། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་གཤིས་ལ་བརྩི་འཇོག་དང་། གྲངས་ཉུང་མི་རིགས་ཀྱི་ཁྲིམས་མཐུན་ཁེ་དབང་ལ་འགན་སྲུང་། མི་རིགས་ཀྱི་ལས་དོན་ཁྲིམས་ལྟར་བཅོས་སྐྱོང་དང་། མི་རིགས་ཀྱི་རྒྱུ་རྐྱེན་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་འགལ་བ་དང་རྩོད་གཞི་ཐག་གཅོད་འོས་འཚམ་བྱེད་དགོས། གྲོང་ཁྱེར་གྱི་མི་རིགས་ལས་དོན་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་དགོས།

སིམ་འཛུལ་དང་མགོ་རྟིང་སློག་པ། གཏོར་བཤིག་བཅས་ཀྱི་བྱེད་སྒོ་དང་། གཏུམ་སྤྱོད་འཇིགས་སྐུལ་གྱི་བྱེད་སྒོ། མི་རིགས་ཁ་བྲལ་གྱི་བྱེད་སྒོ། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་ཐལ་དྲག་པའི་བྱེད་སྒོ་བཅས་སྣ་ཚོགས་ལ་སྔོན་འགོག་དང་རྡུང་རྡེག་བཏང་ནས། རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་གྱུར་དང་། མི་རིགས་མཐུན་སྒྲིལ། སྤྱི་ཚོགས་བརྟན་བརླིང་བཅས་ལ་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་དགོས།

ལེའུ་དྲུག་པ། ཆོས་ལུགས་ལས་དོན།

དོན་ཚན་ཉེར་གསུམ་པ། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་མཐའ་འཁྱོངས་དང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བ་དང་། རང་རྒྱལ་གྱི་ཆོས་ལུགས་ཀྲུང་གོ་ཅན་གྱི་ཁ་ཕྱོགས་མཐའ་འཁྱོངས། “སྣེ་ཁྲིད་པའི”རྣམ་འགྱུར་ཐོག་ནས་ཆོས་ལུགས་ལ་ལྟ་སྟངས་འཛིན་པ་བཅས་བྱས་ཏེ་ཁྲིམས་མཐུན་སྲུང་སྐྱོང་དང་། ཁྲིམས་འགལ་བཀག་སྡོམ། ཐལ་དྲག་པར་བཀག་སྡོམ། སིམ་འཛུལ་ལ་སྔོན་འགོག ཉེས་གསོག་ལ་རྡུང་རྡེག་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ཏེ། དགེ་མཚན་ལྡན་ཞིང་བདེ་འཇགས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་འབྲེལ་བ་འཛུགས་དགོས།

དོན་ཚན་ཉེར་བཞི་པ། ཏང་གི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་གྱི་གཞི་རྩའི་བྱེད་ཕྱོགས་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་དགོས་པ་སྟེ། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཏང་གི་ཆོས་དད་རང་མོས་ཀྱི་སྲིད་ཇུས་ལག་བསྟར་དང་། ཁྲིམས་ལྟར་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལ་དོ་དམ། རང་ཚུགས་རང་བདག་དང་རང་གཉེར་གྱི་རྩ་དོན་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་པ་བཅས་ཀྱི་སྟེང་ནས་ཆོས་ལུགས་དེ་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་དང་མཐུན་པོ་ཡོང་བར་ཧུར་ཐག་གིས་ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་དགོས།

སྤྱི་དམངས་ཀྱི་ཆོས་ལུགས་དད་རང་མོས་དང་ཆོས་ལུགས་ལ་མི་དད་མི་པའི་རང་དབང་ལ་བརྩི་འཇོག་དང་སྲུང་སྐྱོང་བྱ་དགོས། ཆོས་སྲིད་སོ་སོར་འབྱེད་པ་རྒྱུན་འཁྱོངས་བྱེད་དགོས།

      ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ཁྲིམས་སྐྱོང་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་ཆུ་ཚད་མཐོ་རུ་གཏོང་བ་དང་། བཅའ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལ་དོ་དམ་ཚད་ལྡན་དང་ཆོས་ལུགས་དང་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་འབྲེལ་བ་སྣ་ཚོགས་སྙོམས་སྒྲིག་བྱེད་མཁས་པ། ཁྲིམས་སྐྱོང་བསམ་བློ་དང་ཁྲིམས་སྐྱོང་བྱེད་ཐབས་ལ་བརྟེན་ནས་ཆོས་ལུགས་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་འགལ་བ་དང་གནད་དོན་འོས་འཚམ་གྱིས་ཐག་གཅོད་བྱེད་པ། ཆོས་ལུགས་ལས་རིགས་ཀྱི་མི་སྣ་དང་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ལ་རྩ་ཁྲིམས་དང་བཅའ་ཁྲིམས་ཀྱི་དབང་གྲགས་རང་རྟོགས་ཀྱིས་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པར་སློབ་གསོ་དང་ཁྲིད་སྟོན་བཅས་བྱས་ཏེ། བཅའ་ཁྲིམས་དང་ཁྲིམས་སྲོལ་ནང་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་ཁྱབ་ཁོངས་ནང་བྱེད་སྒོ་སྤེལ་དགོས།

     ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་ཀྱིས་རང་རྒྱལ་གྱི་ཆོས་ལུགས་ཚོགས་པ་དང་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལ་ཐེ་གཏོགས་དང་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་པར་སྔོན་འགོག་བྱེད་དགོས། མངའ་ཁོངས་ཕྱི་ནས་ཆོས་ལུགས་བེད་སྤྱད་དེ་སིམ་འཛུལ་བྱེད་པར་དོགས་ཟོན་དང་བཀག་འགོག་བྱེད་པ། ཆོས་ལུགས་ལས་རིགས་ཀྱིས་རང་བཙན་རང་བདག་དང་། འདྲ་མཉམ་འཆམ་མཐུན། ཕན་ཚུན་བརྩི་འཇོག་བཅས་བྱེད་པའི་རྨང་གཞིའི་སྟེང་ཕྱི་ཕྱོགས་འགྲོ་འོང་སྤེལ་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།

     སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་སྲོག་ཤིང་རིན་ཐང་ལྟ་བར་བརྟེན་ནས་ཆོས་ལུགས་ལས་རིགས་ཀྱི་མི་སྣ་དང་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ལ་ཁྲིད་སྟོན་དང་སློབ་གསོ་གཏོང་བ་དང་། ཆོས་ལུགས་ལས་རིགས་ཀྱི་མི་སྣས་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་བསྟན་དོན་ལ་དེང་རབས་ཀྲུང་གོའི་འཕེལ་རྒྱས་ཡར་ཐོན་གྱི་བླང་བྱ་དང་ཀྲུང་ཧྭའི་ཕུལ་བྱུང་རིག་གནས་དང་འཚམ་པའི་འགྲེལ་བཤད་རྒྱག་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་པ། ཆོས་ལུགས་ལས་རིགས་ཀྱི་མི་སྣ་དང་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ཀྱིས་རླབས་ཆེ་བའི་མེས་རྒྱལ་དང་། ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས། ཀྲུང་ཧྭའི་རིག་གནས། ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་བཅས་ལ་མོས་སེམས་འཆང་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས། ཆོས་ལུགས་ཀྱི་དགེ་མཚན་ལྡན་པའི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱས་ཏེ་ཆོས་ལུགས་ཀྱི་དགེ་མཚན་མེད་པའི་ནུས་པ་བཀག་འགོག་བྱེད་དགོས།

དོན་ཚན་ཉེར་ལྔ་པ། ཆབ་སྲིད་ཐད་མཐུན་སྒྲིལ་མཉམ་ལས་དང་དད་མོས་ཐད་ཕན་ཚུན་བརྩི་འཇོག་བྱེད་པ་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་། ཆོས་ལུགས་ཚོགས་པས་རང་ངོས་འཛུགས་སྐྱོང་དང་ཤེས་ལྡན་མི་སྣ་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱས་ཏེ། ཏང་དང་ཆོས་ལུགས་ལས་རིགས་བར་གྱི་རྒྱལ་གཅེས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་སྲ་བརྟན་དང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་དགོས།

གུང་ཁྲན་ཏང་ཡོན་གྱིས་དད་ལྡན་མང་ཚོགས་ལ་མཐུན་སྒྲིལ་བྱེད་དགོས་པ་ལས་ཆོས་ལུགས་ལ་དད་པ་བྱེད་མི་རུང་།

དོན་ཚན་ཉེར་དྲུག་པ། གཞི་རིམ་གྱི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལ་ཤུགས་བསྣན་ནས། རྫོང（གྲོང་ཁྱེར་དང་ཆུས། ཆི）ཤང（གྲོང་རྡལ། སྲང་ལམ）གྲོང་ཚོའི（སྡེ་ཁུལ）རིམ་པ་གསུམ་གྱི་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་གྱི་དྲ་རྒྱ་དང་ཤང（གྲོང་རྡལ་དང་ཁྲོམ་གཞུང）གྲོང་ཚོ）རིམ་གཉིས་ཀྱི་འགན་འཁྲིའི་ལམ་ལུགས་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས། རིམ་པ་དབྱེ་ནས་འགན་འཁུར་དགོས་པ་དང་ཁོངས་གཏོགས་དོ་དམ་དང་འགན་འཁྲི་བདའ་འདེད་ལམ་ལུགས་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་གྱི་ལས་འགན་ལྕི་བའི་ཤང（གྲོང་རྡལ་དང་ཁྲོམ་གཞུང）དུ་ཏང་ཨུ་ལ་མགོ་ཁྲིད་ལས་བྱེད་པས་ཆོས་ལུགས་ལས་དོན་ལ་ལས་བགོས་འགན་གཉེར་བྱེད་པ་དང་ཆེད་གཉཆར་མི་སྣ་གཏན་འཁེལ་བྱས་ནས་འགན་འཁུར་དུ་འཇུག་དགོས།

     ལེའུ་བདུན་པ། སྤྱི་ལ་དབང་བ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་ཁྱབ་ཁོངས་ཀྱི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་ལས་དོན།

དོན་ཚན་ཉེར་བདུན་པ། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་དཔལ་འབྱོར་ལམ་ལུགས་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། སྤྱི་ལ་དབང་བ་མི་ཡིན་པའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་གོང་དུ་སྤེལ་བའི་སྐོར་གྱི་ཏང་གི་བྱེད་ཕྱོགས་དང་སྲིད་ཇུས་གཏན་འབེབས་དང་། དྲིལ་བསྒྲགས། ལག་བསྟར་བཅས་བྱེད་པ། སྲིད་ཚོང་ཉེ་གཙང་གི་འབྲེལ་བ་འཛུགས་པར་སྐུལ་འདེད་བཏང་ནས། སྤྱི་ལ་དབང་བ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་གོང་དུ་འཕེལ་བར་ཕན་པའི་སྲིད་ཇུས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་དང་། ཁྲིམས་སྐྱོང་གི་ཁོར་ཡུག ཚོང་རའི་ཁོར་ཡུག སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཁོར་ཡུག་བཅས་ཆགས་པར་བྱེད་དགོས། སྤྱི་ལ་དབང་བ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་ཁེ་ལས་ཀྱིས་འཕེལ་རྒྱས་ཀྱི་འདུ་ཤེས་གསར་པ་ལག་བསྟར་བྱེད་པར་ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་དགོས།

དོན་ཚན་ཉེར་བརྒྱད་པ། ཡིད་ཆེས་དང་མཐུན་སྒྲིལ། ཞབས་ཞུ། ཁྲིད་སྟོན། སློབ་གསོ་བཅས་ཀྱི་བྱེད་ཕྱོགས་སྒོ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ལག་བསྟར་དང་། ཕུགས་བསམ་དང་ཡིད་ཆེས་སྐོར་གྱི་སློབ་གསོ་གཏིང་ཟབ་ཏུ་གཏོང་བ། སྤྱི་ལ་དབང་བ་མིན་པའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་གཉེར་སྐྱོང་བྱེད་མཁན་རྣམས་ལ་རྒྱལ་གཅེས་དང་། ལས་བཀུར། གསར་གཏོད། ཁྲིམས་སྲུང་། ཡིད་རྟོན། བྱས་རྗེས་འཇོག་པ་བཅས་ཀྱི་ཁྲིད་སྟོན་བྱས་ཏེ་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་བྱ་གཞག་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་མཁན་ཚད་ལྡན་ཞིག་བྱེད་དགོས།

སྲིད་གཞུང་དང་ཁེ་ལས་འབྲེལ་མཐུད་གྲོས་མོལ་ལམ་ལུགས་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ། སྤྱི་ལ་དབང་བ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་གཉེར་སྐྱོང་བྱེད་མཁན་མི་སྣའི་རེ་འདུན་ལ་རྒྱུས་ལོན་བྱས་ཏེ། དེས་ཁྲིམས་བཀོད་གོ་རིམ་ལྟར་ཁྲིམས་མཐུན་ཁེ་དབང་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པར་རོགས་རམ་བྱེད་དགོས། སྤྱི་ལ་དབང་བ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་མི་སྣས་གོ་རིམ་ལྡན་པའི་སྒོ་ནས་ཆབ་སྲིད་ལ་ཞུགས་པའི་ཤར་བགྲོད་ལམ་བཟོས་ནས་ཆབ་སྲིད་ལ་ཞུགས་པའི་བྱ་སྤྱོད་ཚད་ལྡན་དུ་གཏོང་བར་ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་དགོས།

ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་ཚོང་ཚོགས་རྩ་འཛུགས་སྐྱེད་སྲིང་དང་འཕེལ་རྒྱས་བཏང་ནས། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་ལས་དོན་ཚོང་ཚོགས་ཀྱི་རྩ་འཛུགས་ནུས་ལྡན་ངང་ཁྱབ་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས། 

དོན་ཚན་ཉེར་དགུ་པ། བཟོ་ཚོང་མཉམ་འབྲེལ་ཚོགས་པ་ནི་ཏང་གིས་མགོ་ཁྲིད་བྱེད་པའི་དམངས་གཉེར་ཁེ་ལས་དང་དམངས་གཉེར་དཔལ་འབྱོར་མི་སྣ་གཙོ་བོར་བྱས་ཤིང་། དེར་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་རང་བཞིན་དང་། དཔལ་འབྱོར་གྱི་རང་བཞིན། དམངས་ཁྲོད་ཀྱི་རང་བཞིན་བཅས་གཅིག་གྱུར་དམ་ཚགས་ཀྱི་གཞི་རྩའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་མི་དམངས་ཚོགས་པ་དང་ཚོང་ཚོགས་ཀྱི་རྩ་འཛུགས་ཤིག་ཡིན། བཟོ་ཚོང་མཉམ་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་སྤྱི་ལ་དབང་བ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་བདེ་འཇགས་ངང་གོང་དུ་འཕེལ་བར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་དང་། སྤྱི་ལ་དབང་བ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ལུགས་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་གཉེར་སྐྱོང་བྱེད་མཁན་མི་སྣ་བདེ་འཇགས་ངང་འཚར་ལོངས་འབྱུང་བར་དམིགས་ནས། འགན་འཁྲི་ལག་བསྟར་དང་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་དགོས།

བཟོ་ཚོང་མཉམ་འབྲེལ་ཆབ་སྲིད་གྲོས་མོལ་ཁྲོད་ཞུགས་པ་དང་། སྲིད་ཞུགས་གྲོས་མོལ། དམངས་གཙོ་ལྟ་སྐུལ་བཅས་བྱེད་པའི་ཞིབ་ཕྲའི་ནང་དོན་དང་རྣམ་པ་དོན་ཚན་འདིའི་ལེའུ་གསུམ་པར་འབྲེལ་བ་ཡོད་པའི་གཏན་འབེབས་གཞིར་བཟུང་ནས་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས། 

བཟོ་ཚོང་མཉམ་འབྲེལ་གྱིས་ཁོངས་གཏོགས་ཚོང་ཚོགས་ཀྱི་ལས་སྒོ་གཉེར་བའི་ལས་ཁུངས་གཙོ་བོའི་འགན་འཁྲི་སྒྲུབ་པ་དང་། ཚོགས་མིར་བསམ་བློ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལས་དོན་དང་། སློབ་གསོའི་གསོ་སྦྱོང་སྤེལ་བ།  ཚོང་ཚོགས་ཁོངས་གཏོགས་ཀྱི་འགན་འཁུར་པ་གཙོ་བོར་རྟོག་ཞིབ་བཤེར་ཞིབ་དཔྱད་བྱེད་པ། བཟོ་ཚོང་མཉམ་འབྲེལ་གྱིས་དམངས་གཉེར་ཁེ་ལས་དང་ཁེ་གཉེར་དཔལ་འབྱོར་མི་སྣ་གཞན་དག་གཙ་བོ་ཡིན་པའི་ལས་རིགས་མཐུན་ཚོགས་དང་ཚོང་ཚོགས་ལ་འབྲེག་གཏུག་དང་། ཁྲིད་སྟོན། ཞབས་ཞུ་བཅས་བསྒྲུབ་པར་ཤུགས་སྣོན་དགོས། 

དོན་ཚན་སུམ་ཅུ་པ། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་པུའུ་དང་བཟོ་ཚོང་མཉམ་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་ཀྱིས་རིམ་པ་གཅིག་མཚུངས་ཀྱི་ཏང་ཨུའི་བཀོད་སྒྲིག་ལྟར། དམངས་གཉེར་ཁེ་ལས་ཀྱི་ཏང་འཛུགས་སྐྱོང་ལས་དོན་ནང་ཞུགས་པ། བཟོ་ཚོང་མཉམ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་ཏང་ཙུའུ་ཡིས་ཁོངས་ཁོངས་ཚོགས་མིའི་ཁེ་ལས་ཀྱི་ཏང་རྩ་འཛུགས་ལེགས་སྐྱོང་བྱེད་པའི་བྱ་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་གཞོགས་འདེགས་བྱེད་དགོས།

བཟོ་ཚོང་མཉམ་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་ཏང་ཙུའུ་ཡིས་ཁོངས་གཏོགས་ཚོང་ཚོགས་ཀྱི་ཏང་འཛུགས་སྐྱོང་ལས་དོན་ལ་ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཏང་ནན་གྱིས་སྐྱོང་བའི་བྱེད་པོའི་འགན་འཁྲི་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས

ལེའུ་བརྒྱད་པ། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རིམ་གྲས་གསར་པའི་མི་སྣའི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་ལས་དོན།

དོན་ཚན་སོ་གཅིག་པ། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རིམ་གྲས་གསར་པའི་མི་སྣའི་ཁྲོད་གཙོ་བོ། དམངས་གཉེར་ཁེ་ལས་དང་ཕྱི་ཚོང་མ་དངུལ་འཇོག་པའི་ཁེ་ལས་ཀྱི་དོ་དམ་ལག་རྩལ་མི་སྣ། མཚམས་སྦྱོར་རྩ་འཛུགས་དང་སྤྱི་ཚོགས་རྩ་འཛུགས་ཀྱི་ལས་ཞུགས་མི་སྣ་བཅས་ཡོད། རང་དབང་ལས་རིགས་གཉེར་མཁན། སྨྱན་སྦྱོར་གསར་པའི་ལས་གཉེར་མི་སྣ་སོགས་འདུ།

དོན་ཚན་སོ་གཉིས་པ། ཡིད་ཆེས་བརྩི་བཀུར་དང་། མཐུན་སྒྲིལ་ཁྲིད་སྟོན། རྩ་འཛུགས། ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བཅས་བྱེད་པའི་བསམ་ཕྱོགས་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། སྤྱི་ཚོགས་ཅན་དང་དྲ་རྒྱ་ཅན་གྱི་བྱ་ཐབས་སྤྱད་ནས་ལག་ལེན་དང་གསར་གཏོད་རྟེན་གཞི་དང་མཐུན་འབྲེལ་རྩ་འཛུགས་སོགས་ཀྱི་རྣམ་པ་བརྒྱུད་རིགས་དབྱེ་ཚོགས་དབྱེའི་ཐབས་ཇུས་འདོན་པ་དང་། བསམ་བློའི་ཁྲིད་སྟོན་ལ་ཤུགས་སྣོན། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཐུན་མོང་ངོས་འཛིན་ཆགས་པ་བཅས་བྱས་ཏེ། ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་འཛུགས་སྐྲུན་གྱི་བྱ་གཞག་ཁྲོད་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རིམ་གྲས་གསར་པའི་མི་སྣའི་ནུས་པ་གལ་ཆེན་འདོན་སྤེལ་བྱེད་དགོས།

དོན་ཚན་སོ་གསུམ་པ། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རིམ་གྲས་གསར་པ་དང་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ་ཡོད་པའི་ཏང་སྲིད་སྡེ་ཁག་དང་། མང་ཚོགས་ཚོགས་པ། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རྩ་འཛུགས་སོགས་ཀྱིས་འགན་ནུས་འདོན་སྤེལ་དང་། བྱ་བའི་ནང་རྐྱེན་འཐུས་ཚང་། མཐུན་སྦྱོར་དང་གཞོགས་འདེགས་དམ་ཟབ་བཅས་བྱས་ཏེ། ཐུན་མོང་སྒོས་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རིམ་གྲས་གསར་པའི་མི་སྣའི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་ལས་དོན་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་དགོས།

སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རིམ་གྲས་གསར་པའི་མི་སྣ་གནས་སའི་སྲང་ལམ་དང་། སྡེ་ཁུལ། འདུས་ཁུལ། ཁེ་ལས་སོགས་ཀྱི་ཏང་རྩ་འཛུགས་ཀྱིས་འགན་འཁྲི་གཙོ་བོ་དོན་འཁྱོལ་བྱས་ཏེ། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རིམ་གྲས་གསར་པའི་མི་སྣའི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་ལས་དོན་དེ་བྱ་བའི་འགན་འཁྲི་གལ་ཆེན་དུ་འཇོག་པ་དང་། འབུར་ཐོན་གྱི་གནད་དོན་ཞིབ་འཇུག་དང་ཐག་གཅོད་བྱེད་དགོས།

ལེའུ་དགུ་པ། ཤང་ཀང་དང་། ཨའོ་མོན། ཐའེ་ཝན་བཅས་ཀྱི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན།

དོན་ཚན་སོ་བཞི་པ། ཤང་ཀང་དང་ཨའོ་མོན་གཉིས་ཀྱི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་གྱི་ལས་འགན་གཙོ་བོ་ནི། “རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་ལ་ལམ་ལུགས་གཉིས་”དང་། “ཤང་ཀང་གིས་ཤང་ཀང་སྐྱོང་བ།” “ཨའོ་མོན་གྱིས་ཨའོ་མོན་སྐྱོང་བ།” ཚད་མཐོའི་རང་སྐྱོང་བྱེད་པ་བཅས་ཀྱི་བྱེད་ཕྱོགས་ཕྱོགས་ཡོངས་དང་གནད་ལ་འཁེལ་བར་ལག་ལེན་མཐར་ཕྱིན་བྱེད་པ། “རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་ལ་ལམ་ལུགས་གཉིས་”ཀྱི་ལམ་ལུགས་མ་ལག་རྒྱུན་འཁྱོངས་དང་འཐུས་ཚང་དུ་གཏོང་བ་དང་། ནན་ཏན་གྱིས་རྩ་ཁྲིམས་དང་གཞི་རྩའི་བཅའ་ཁྲིམས་གཞིར་བཟུང་ནས་ལས་དོན་བསྒྲུབ་པ། དམིགས་བསལ་སྲིད་འཛིན་ཁུལ་གྱི་སྲིད་འཛིན་བཀོད་འདོམས་དང་སྲིད་གཞུང་གིས་ཁྲིམས་ལྟར་སྲིད་དོན་སྐྱོང་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པ། ཤང་ཀང་དང་ཨའོ་མོན་རྒྱལ་ཁབ་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་ཁྱོན་ཡོངས་ཀྱི་ཁྲོད་མཉམ་འདྲེས་ཐུབ་པར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པ། རྒྱལ་གཅེས་ཤང་ཀང་ལ་གཅེས་པ་དང་། རྒྱལ་གཅེས་དང་ཨའོ་མོན་ལ་གཅེས་བའི་སྟོབས་ཤུགས་འཕེལ་རྒྱས་དང་རྒྱ་སྐྱེད་གཏོང་བ། སྤུན་ཟླ་ཤང་ཀང་དང་། སྤུན་ཟླ་ཨའོ་མོན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་འདུ་ཤེས་འཛིན་ཤུགས་དང་རྒྱལ་གཅེས་བྱེད་པའི་འདུ་ཤེས་མཐོ་རུ་གཏོང་བ། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་བདག་དབང་བདེ་འཇགས་ངང་འཕེལ་རྒྱས་གཏོང་བའི་ཁེ་ཕན་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པ། ཤང་ཀང་དང་ཨའོ་མོན་ཡུན་རིང་དར་རྒྱས་དང་བརྟན་བརླིང་ཡོང་བར་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པ། “རྒྱལ་ཁབ་གཅིག་ལ་ལམ་ལུགས་གཉིས་”ཀྱི་ལག་ལེན་བརྟན་འཇགས་ངང་ཡུན་རིང་འཕེལ་རྒྱས་ཡོང་བར་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས། 

དོན་ཚན་སོ་ལྔ་པ། ཐའེ་ཝན་གྱི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་གྱི་ལས་འགན་གཙོ་བོ་ནི། ཏང་ཀྲུང་དབྱང་གིས་ཐའེ་ཝན་ལས་དོན་གྱི་སྲིད་དོན་གལ་ཆེན་གྱི་བྱེད་ཕྱོགས་ལག་བསྟར་དང་། ཀྲུང་གོ་གཅིག་གི་རྩ་དོན་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་པ། རྒྱལ་ཁབ་ཕྱི་ནང་གི་སྤུན་ཟླ་ཐའེ་ཝན་དང་རྒྱ་ཁྱབ་ངང་མཐུན་སྒྲིལ་བྱེད་པ། ཐའེ་ཝན་གྱི་རྒྱལ་གཅེས་གཅིག་གྱུར་གྱི་སྟོབས་ཤུགས་འཕེལ་རྒྱས་དང་རྒྱ་བསྐྱེད་པ། “ཐའེ་ཝན་རང་བཙན”གྱི་ཁ་བྲལ་བྱ་སྤྱོད་ལ་ངོ་རྒོལ་བྱེད་པ། མེས་རྒྱལ་ཞི་བའི་གཅིག་གྱུར་གྱི་འཕེལ་རིམ་ལ་རྒྱུན་ཆད་མེད་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་བཅས་བྱས་ནས། བློ་གཅིག་སེམས་གཅིག་གིས་ཀྲུང་ཧྭ་མི་རིགས་ཀྱི་རླབས་ཆེའི་བསྐྱར་དར་མངོན་འགྱུར་ཡོང་བ་བྱེད་དགོས། 

དོན་ཚན་སོ་དྲུག་པ། དམངས་གཙོའི་ཏང་ཤོག་དང་ཏང་ཤོག་གང་ལའང་མི་གཏོགས་པའི་མི་སྣར་རྒྱབ་སྐྱོར་དང་། འབྲེལ་ཡོད་མི་དམངས་ཚོགས་པ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཚོགས་པར་ཁྲིད་སྟོན། ཤང་ཀང་དང་ཨའོ་མོན། ཐའེ་ཝན་གསུམ་གྱི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་ཁྲོད་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བཅས་བྱེད་དགོས།

ལེའུ་བཅུ་པ། ཕྱི་རྒྱལ་གྱི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་ལས་དོན་དང་ཕྱིར་སྡོད་རང་མིའི་ལས་དོན།

དོན་ཚན་སོ་བདུན་པ། བསམ་བློ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཁྲིད་སྟོན་ལ་ཤུགས་བསྣན་ནས་ཕྱིར་སྡོད་རང་མི་དང་ཕྱི་འགྲིམ་སློབ་མ་སོགས་ཀྱིས་མེས་རྒྱལ་ལ་དགའ་ཞེན་དང་ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་དང་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ལ་རྒྱུས་ལོན་དང་ཁས་ལེན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། ཀྲུང་ཧྭའི་ཕུལ་བྱུང་རིག་གནས་རྒྱུན་འཛིན་དང་དར་སྤེལ་བཏང་ནས། ཀྲུང་ཕྱིའི་རིག་གནས་སྤེལ་རེས་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ། ཕྱིར་སྡོད་རང་མི་རང་རྒྱལ་གྱི་སྒྱུར་བཅོས་སྒོ་དབྱེ་དང་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་དེང་རབས་ཅན་འཛུགས་སྐྲུན་ནང་ཞུགས་པ། མི་རིགས་བསྐྱར་དར་གྱི་རླབས་ཆེན་བྱ་གཞག་ནང་ཞུགས་པ། “ཐའེ་ཝན་རང་བཙན”སོགས་ཀྱི་སྟོབས་ཤུགས་བཀག་འགོག་བྱས་ནས། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལྟེ་བའི་ཁེ་ཕན་སྲུང་སྐྱོང་བྱེད་པ། ཀྲུང་ཕྱིའི་མཛའ་བརྩེའི་འབྲེལ་ཟམ་གྱི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱས་ནས། རྒྱལ་སྤྱིའི་ཁོར་ཡུག་བཟང་པོ་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་དགོས། 

དོན་ཚན་སོ་བརྒྱད་པ། ཕྱིར་སྡོད་རང་མིའི་ལས་དོན་གྱི་ལས་འགན་གཙོ་བོ་ནི་སྟོབས་ཤུགས་གཅིག་སྒྲིལ་དང་ཀྲུང་གོའི་ཕུགས་འདུན་མཉམ་དུ་ལོངས་སུ་སྤྱོད་པའི་བརྗོད་དོན་གཙོ་བོ་ཡིན་ལ། ཕྱིར་སྡོད་རང་མི་དང་། ཕྱིར་ལོག་རང་མི། ཕྱིར་སྡོད་རང་མིའི་ཁྱིམ་མི་བཅས་ཀྱི་འཐུས་མིའི་ལས་དོན་སྒྲུབ་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། ཕྱིར་སྡོད་རང་མིའི་སེམས་གོང་བུ་གཅིག་ཏུ་འགྲིལ་བར་བྱེད་པ། ཕྱིར་སྡོད་རང་མིའི་བློ་གྲོས་གཅིག་བསྡུས་དང་། སྟོབས་ཤུགས་འདོན་སྤེལ། ཁེ་ཕན་སྲུང་སྐྱོང་བཅས་བྱེད་དགོ། ཕྱིར་སྡོད་རང་མིར་ཞབས་འདེགས་ཞུ་བ། རྒྱལ་ནང་གི་ཕྱིར་སྡོད་རང་མི་དང་ཕྱི་རྒྱལ་དུ་ཡོད་པའི་ཕྱིར་སྡོད་རང་མིའི་ལས་དོན་གཅིག་གྱུར་གྱིས་འཆར་འགོད་བྱེད་པ། ཕྱིར་སྡོད་རང་མིའི་ལས་དོན་གྱི་ཐོན་ཁུངས་གསོ་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་འདོན་པ། ཕྱིར་སྡོད་རང་མི་དང་ཕྱིར་ལོག་རང་མིར་ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་པ། ཕྱིར་སྡོད་རང་མིའི་ཁྱིམ་མི་བཅས་ཀྱིས་མེས་རྒྱལ་དེང་རབས་ཅན་དུ་འགྱུར་བའི་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་གཞོལ་བ། ཀྲུང་གོ་གཅིག་གྱུར་ཡོང་བར་སྲུང་སྐྱོང་དང་སྐུལ་སྤེལ་བྱེད་པ། ཀྲུང་གོའི་མི་རིགས་བསྐྱར་དར་རླབས་པོ་ཆེ་མངོན་འགྱུར་ཡོང་བར་བྱེད་པ། ཀྲུང་གོའི་མི་དམངས་དང་འཛམ་གླིང་མི་དམངས་བར་གྱི་མཛའ་མཐུན་མཉམ་ལས་སྤེལ་རེས་ཇེ་ཟབ་ཏུ་གཏོང་བར་འབད་བརྩོན་བྱེད་པ། མིའི་རིགས་ཀྱི་ལས་དབང་ཐུན་མོང་ཚོགས་པ་འཛུགས་པར་སྐུལ་འདེད་གཏོང་དགོས།

ཕྱིར་སྡོད་རང་མིའི་ཡང་དག་ཁེ་དབང་དང་ཁེ་ཕན་སྲུང་སྐྱོང་དང་། ཕྱིར་སྡོད་རང་མིའི་འཚོ་གནས་དང་འཕེལ་རྒྱས་ལ་སེམས་ཁུར། འཆམ་མཐུན་ཕྱིར་སྡོད་རང་མིའི་ལས་དོན་ཁང་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་པར་སྐུལ་འདེད་དང་། ཕྱིར་སྡོད་རང་མིས་རང་ཉིད་གནས་སའི་རྒྱལ་ཁབ་དེའི་བཅའ་ཁྲིམས་བརྩི་སྲུང་དང་། ས་གནས་ཀྱི་གོམས་སྲོལ་བརྩི་སྲུང་། སྔར་ལས་ལྷག་པར་སྤྱི་ཚོགས་གཙོ་བོའི་ཁྲོད་ཞུགས་པ།  རང་ཉིད་གནས་སའི་རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་དཔལ་འབྱོར་སྤྱི་ཚོགས་འཕེལ་རྒྱས་ལ་བློ་གྲོས་ཀྱི་བྱས་རྗེས་དང་ནུས་པ་འདོན་ཆེད། ཁྲིམ་སྲུང་བློ་དཀར་དང་། ཀུན་སྤྱོད་ཚད་ལྡན། སྤྱི་ཚོགས་ལ་དགའ་ཞེན། མཐུན་སྒྲིལ་འཆམ་མཐུན་གྱི་རྒྱལ་ཁབ་ཆེན་མོའི་ཕྱིར་སྡོད་རང་མིའི་སྣང་བརྙན་གང་ལེགས་ཀྱིས་མངོན་དུ་འཇུག་དགོས། 

ཕྱིར་ལོག་རང་མི་དང་ཕྱིར་སྡོད་རང་མིའི་གཉེན་ཉེའི་ཁྲིམས་མཐུན་དབང་ཆ་དང་ཁེ་དབང་ལ་སྲུང་སྐྱོང་དང་། ཕྱིར་ལོག་རང་མི་དང་། ཕྱིར་སྡོད་རང་མིའི་གཉེན་ཉེའི་ཁྱད་ཆོས་ལ་འོས་འཚམ་གྱིས་ལྟ་རྟོག་བྱས་ནས། ཧུར་ཐག་གིས་ཁོ་ཚོ་དང་ཕྱི་རྒྱལ་བར་འབྲེལ་གཏུག་བྱེད་པའི་ལེགས་ཆ་དང་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་དགོས། 

ལེའུ་བཅུ་གཅིག་པ། ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣའི་དཔུང་ཁག་འཛུགས་སྐྱོང་།

 དོན་ཚན་སོ་དགུ་པ། ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣ་ནི་ཀྲུང་གོ་གུང་ཁྲན་ཏང་དང་མཐུན་སྒྲིལ་མཉམ་ལས་བྱེད་པ་དང་། ལེགས་སྐྱེས་ཆེན་པོ་འབུལ་བ། སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་ཤུགས་རྐྱེན་ངེས་ཅན་ལྡན་པ་བཅས་ཀྱི་མི་སྣར་ཟེར་ཞིང་། དེའི་ཚད་གཞི་ནི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་བརྟན་པ་དང་། བྱས་རྗེས་མངོན་གསལ་ཡིན་པ། མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁས་ལེན་ཐོབ་པ་བཅས་ཡིན། 

དོན་ཚན་བཞི་བཅུ་པ། ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣའི་གསར་རྙེད་གསོག་འཇོག་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་དང་ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གིས་ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣ་གསོ་སྐྱོང་དང་གདམ་གསེས་བྱེད་པའི་རྟེན་གཞི་གལ་ཆེན་གྱི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་པ་དང་། རྒྱལ་ཁབ་ཀྱི་ལས་ཁུངས་དང་། རྒྱལ་གཉེར་ཁེ་ལས་དང་བྱ་གཞག་སྡེ་ཁག དམངས་གཉེར་ཁེ་ལས་དང་དེ་བཞིན་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རིམ་གྲས་གསར་པའི་མི་སྣ་དང་། ཕྱི་རྒྱལ་དུ་འགྲོ་བ། ཕྱིར་རྒྱལ་ནང་དུ་ལོག་པའི་ཕྱི་འགྲིམ་སློབ་མ་བཅས་ཀྱི་ཁྲོད་ནས་ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣ་ཤེས་རྟོགས་ཐུབ་པར་དོ་སྣང་བྱེད་དགོས།

དོན་ཚན་ཞེ་གཅིག་པ། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་གསོ་སྐྱོང་སྦྱོང་བརྡར་བྱེད་པ་གཙོ་བོར་བཟུང་ནས། ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣར་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་ཀྱི་གསོ་སྦྱོང་བྱེད་དགོས། སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་སློབ་གླིང་ནི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་སློབ་གསོ་གསོ་སྐྱོང་བྱེད་པའི་གཡུལ་ས་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་དང་། ཏང་གི་སློབ་གྲྭ་(སྲིད་འཛིན་སློབ་གླིང་)དང་ལས་བྱེད་པའི་སློབ་གླིང་གི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་པར་མཐོང་ཆེན། མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭ་སོགས་གསོ་སྦྱོང་ཐོན་ཁུངས་ལུགས་མཐུན་གྱིས་བེད་སྤྱོད་བྱེད་དགོས།

ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣའི་ལག་ལེན་སྦྱོང་བརྡར་ལ་ཤུགས་སྣོན་དང་ཏང་ཕྱིའི་ལས་བྱེད་པ་དག་ཏང་སྲིད་མགོ་ཁྲིད་ལས་བྱེད་པའི་བརྗེ་རེས་ཀྱི་སྤྱིའི་བཀོད་སྒྲིག་ནང་འཇུག་དགོས།

དོན་ཚན་ཞེ་གཉིས་པ། རིམ་པ་སོ་སོའི་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་འཐུས་མི་དང་། མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་ཨུ་ཡོན། མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་ཆེད་དོན་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་ཀྲུའུ་རེན་ཨུ་ཡོན་དང་ཀྲུའུ་རེན་ཨུ་ཡོན་གཞོན་པ། དེ་བཞིན་ཨུ་ཡོན་བཅས་ཀྱི་ཁྲོད་དུ་ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣའི་བསྡུར་ཚད་འོས་འཚམ་སྲུང་འཛིན་བྱེད་དགོས། རྒྱལ་ཡོངས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་ཨུ་ཡོན་ཀྲང་གཞོན་པ་རྫོང་རིམ་པ་ཡན་གྱི་ས་གནས་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་རིམ་པ་ཁག་གི་ཀྲུའུ་རེན་གཞོན་པའི་ཁྲོད་ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣའི་གྲངས་འབོར་འོས་འཚམ་ཡོད་དགོས།

རྒྱལ་ཡོངས་དང་ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་ཁྲོད་དམངས་གཙོ་ཤོག་གི་ཁོངས་མི་དང་ཏང་ཤོག་གང་ལའང་མི་གཏོགས་པའི་མི་སྣའི་ཆེད་བསྐོས་དྲུང་ཡིག་ཆེན་མོ་གཞོན་པའི་འགན་འཁུར་དགོས། 

འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་སྡེ་ཁག་གིས་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་ལ་གྲོས་མོལ་བྱས་ནས། མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་འཐུས་མི་དང་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་གི་ཁོངས་མིའི་ཁྲོད་ཀྱི་ཏང་ཕྱིའི་འོས་མི་འོས་སྦྱོར་དང་མིང་འདོན་པའི་འགན་འཁུར་དགོས།

དོན་ཚན་ཞེ་གསུམ་པ། ཞིང་ཆེན་དང་གྲོང་ཁྱེར་རིམ་པ་གཉིས་ཀྱི་སྲིད་གཞུང་གི་མགོ་ཁྲིད་ཚན་ཁག་ཁྲོད་ཏང་ཕྱིའི་ལས་བྱེད་པ་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་དགོས། རྫོང་རིམ་པའི་སྲིད་གཞུང་གི་མགོ་ཁྲིད་ལས་ཁུངས་ཁྲོད་དོན་དངོས་དང་བསྟུན་ནས་ཧུར་ཐག་གིས་ཏང་ཕྱིའི་ལས་བྱེད་པ་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་དགོས།

སྲིད་གཞུང་རིམ་པ་སོ་སོའི་སྡེ་ཁག་ལ་དམིགས་བསལ་གྱི་རེ་འདུན་ཡོད་པ་ཕུད། ཏང་ཕྱིའི་ལས་བྱེད་པས་མགོ་ཁྲིད་ཀྱི་ལས་འགན་འཁུར་བར་ཧུར་ཐག་གིས་བཀོད་སྒྲིག་བྱས་ཆོག་པ་དང་། སྲིད་འཛིན་ཁྲིམས་བསྟར་ལྟ་སྐུལ་དང་། མང་ཚོགས་ཀྱི་ཁེ་ཕན་དང་འབྲེལ་བ་དམ་ཟབ། ཤེས་ཡོན་ཅན་དང་ཆེད་ལས་ལག་རྩལ་རང་བཞིན་གྱི་ནུས་པ་ལྡན་པའི་སྡེ་ཁག་གཙོ་བོར་བཟུང་ནས་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་དགོས།

ཆ་རྐྱེན་དང་མཐུན་པའི་ཏང་ཕྱིའི་ལས་བྱེད་པས་སྲིད་གཞུང་སྡེ་ཁག་(ལས་ཁུངས)གི་སྲིད་འཛིན་གྱི་འགན་འཁྲི་འགན་ཁུར་ཆོག ཞིང་ཆེན་(རང་སྐྱོང་ལྗོངས། ཐད་གཏོགས་གྲོང་ཁྱེར་སོ་སོའི་སྲིད་གཞུང་གི་གྲུབ་ཆའི་སྡེ་ཁག་ནང་ཏང་ཕྱིའི་འགན་འཁུར་པ2ཡས་མས་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་དགོས།

 དོན་ཚན་ཞེ་བཞི་པ། ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣས་སྲིད་གྲོས་རིམ་པ་སོ་སོའི་ནང་བསྡུར་ཚད་ཅུང་མང་བ་ཟིན་དགོས་ཤིང་། སྐབས་བརྗེའི་ཨུ་ཡོན་བརྒྱ་ཆ60ལས་མི་ཉུང་བར་བྱེད་པ་དང་། རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་བརྒྱ་ཆ65ལས་མི་ཉུང་བར་བྱེད་པ། སྲིད་གྲོས་རིམ་པ་སོ་སོའི་མགོ་ཁྲིད་ཁྲོད་ཀྲུའུ་ཞི་གཞོན་པ་བརྒྱ་ཆ50(མི་རིགས་རང་སྐྱོང་ས་གནས་ཚུད་མེད།)ལས་མི་ཉུང་བར་བྱེད་དགོས། 

རྒྱལ་ཡོངས་སྲིད་གྲོས་དང་ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་སྲིད་གྲོས་ཁྲོད་དམངས་གཙོའི་ཏང་ཤོག་གི་ཁོངས་མིའམ་ཏང་ཤོག་གང་ལའང་མི་གཏོགས་པའི་མིས་ཆེད་བསྐོས་དྲུང་ཡིག་ཆེན་མོ་གཞོན་པའི་འགན་འཁུར་དགོས།

སྲོད་གྲོས་ཀྱི་ཆེད་དོན་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་སོ་སོའི་ཀྲུའུ་རེན་དང་། ཀྲུའུ་རེན་གཞོན་པ་དང་དེ་བཞིན་ཨུ་ཡོན་ཁྲོད་ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣའི་བསྡུར་ཚད་འོས་འཚམ་ཡོད་དགོས།

 རིམ་པ་སོ་སོའི་སྲིད་གྲོས་ཨུ་ཡོན་གྱི་འོས་མི་འོས་སྦྱོར་བྱེད་པའི་ལས་དོན་ལ་རྒྱ་ཁྱབ་སྒོས་གྲོས་མོལ་བྱེད་པ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་དགོས་པ་དང་། ཏང་ནང་ཁུལ་དུ་རྩ་འཛུགས་སྡེ་ཁག་གིས་མིང་འདོན་དགོས་པ་དང་། ཏང་ཕྱིའི་མི་སྣ་ཡིན་ཕྱིན་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་སྡེ་ཁག་གིས་མིང་འདོན་དགོས་ལ། དེའི་ཁྲོད་ཀྱི་དམངས་གཙོའི་ཏང་ཤོག་གི་ཁོངས་མི་དང་དམངས་གཉེར་དཔལ་འབྱོར་མི་སྣ་མིང་འདོན་མ་བྱས་སྔོན་དམངས་གཙོའི་ཏང་ཤོག་སོ་སོ་དང་བཟོ་ཚོང་ལས་རིགས་མཉམ་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་དང་གྲོས་མོལ་བྱེད་པ་བཅས་བྱས་ནས། མུ་མཐུད་དུ་མིང་འདོན་པའི་ཁོངས་གཏོགས་སོ་སོའི་སྲིད་གྲོས་ཨུ་ཡོན་གྱིས་སྲིད་གྲོས་ཏང་ཙུའུ་ཡི་བསམ་འཆར་ལ་ཉན་དགོས། གྲོས་འདོན་མིང་ཐོ་ནི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་སྡེ་ཁག་གིས་ཕྱོགས་བསྡུས་སྒོས་འབྲེལ་ཡོད་ཕྱོགས་ཀྱི་བསམ་འཆར་བསྡུ་ལེན་བྱས་རྗེས། རྩ་འཛུགས་སྡེ་ཁག་གིས་རིམ་པ་མཚུངས་བའི་ཏང་ཨུ་ལ་ཞིབ་བཤེར་གཏན་འབེབས་གནང་བར་ཞུ་འབུལ་དང་། དེ་རྗེས་《ཀྲུང་གོ་མི་དམངས་ཆབ་སྲིད་གྲོས་མོལ་ཚོགས་འདུའི་སྒྲིག་ཡིག》ནང་གཏན་འབེབས་བྱས་པའི་གོ་རིམ་ལྟར་བསྒྲུབ་དགོས། 

དོན་ཚན་ཞེ་ལྔ་པ། རིམ་པ་སོ་སོའི་ཁྲིམས་ཁང་དང་ཞིབ་དཔྱོད་ཁང་གི་མགོ་ཁྲིད་ཚན་ཁག་ཁྲོད་ཏང་ཕྱིའི་ལས་བྱེད་པ་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་དགོས།

མཐོ་རིམ་སློབ་གྲྭའི་མགོ་ཁྲིད་ཚན་ཁག་ཁྲོད་སྤྱིར་བཏང་ཏང་ཕྱིའི་ལས་བྱེད་པ་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་དགོས་པ་དང་། ཆ་རྐྱེན་འཛོམས་པའི་ཏང་ཕྱིའི་ལས་བྱེད་པས་སྲིད་འཛིན་མགོ་ཁྲིད་ཀྱི་འགན་ཁུར་ཆོག མང་ཚོགས་ཚོགས་པའི་རྩ་འཛུགས་དང་། ཚན་རིག་ཞིབ་འཇུག་ཁང་། རྒྱལ་གཉེར་ཁེ་ལས་བཅས་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་ཚན་ཁག་གི་ཁྲོད་ཏང་ཕྱིའི་ལས་བྱེད་པ་འདེམས་བསྐོ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་དགོས།

ཚན་ཧྲི་ཁང་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་རང་བཞིན་དང་། བློ་འདྲིའི་རང་བཞིན། རིག་གནས་ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་རང་བཞིན་དང་གཟི་བརྗིད་མཚན་སྙན་གྱི་ངོ་བོ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱེད་པ་དང་། ཏང་ཕྱིའི་ཚན་ཧྲི་དང་། ཏང་ཕྱིའི་མགོ་ཁྲིད70%ལས་མི་ཉུང་བ་བྱེད་དགོས། ཚན་ཧྲི་ཁང་དང་རིག་གནས་ལོ་རྒྱུས་ཞིབ་འཇུག་ཁང་གི་མགོ་ཁྲིད་ཚན་ཁག་ཁྲོད་ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣ་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་དགོས།

ལྟ་ཞིབ་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་དང་། ཁྲིམས་ཁང་། ཞིབ་དཔྱོད་ཁང་། སྲིད་གཞུང་གི་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་བཅས་ཀྱིས་ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣ་གདན་དྲངས་ནས་ཆེད་བསྐོས་མི་སྣའི་འགན་འཁུར་དུ་འཇུག་དགོས། 

ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣ་འོས་སྦྱོར་བྱས་ཏེ་འབྲེལ་ཡོད་སྤྱི་ཚོགས་ཚོགས་པའི་ནང་ལས་འགན་འཁུར་དུ་འཇུག་དགོས།

དོན་ཚན་ཞེ་དྲུག་པ། ཆ་རྐྱེན་དང་མཐུན་པའི་ཞིང་ཆེན་རིམ་པའི་དམངས་གཙོའི་ཏང་ཤོག་གི་ཀྲུའུ་རེན་ཨུ་ཡོན་དང་། བཟོ་ཚོང་མཉམ་འབྲེལ་ཚོགས་པའི་ཀྲུའུ་ཞི། ཏང་ཤོག་གང་ལའང་མ་གཏོགས་པའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣ་བཅས་སྤྱིར་བཏང་དུ་རིམ་པ་མཉམ་པའི་མི་དམངས་འཐུས་ཚོགས་ཀྱི་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་དང་། སྲིད་གཞུང་། སྲིད་གྲོས་བཅས་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་ཚན་ཁག་ནང་ཞུགས་དགོས།

གནས་ཚུལ་དམིགས་བསལ་ཅན་ཕུད། མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་དང་སྲིད་གྲོས་ཀྱི་མགོ་ཁྲིད་ཚན་ཁག་གི་ཁྲོད་ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣས་རིམ་པ་མཚུངས་བའི་གོ་གནས་འཁུར་བའི་ཏང་ནང་གི་ལས་བྱེད་པ་དང་ཐོབ་ཐང་འདྲ་མཉམ་ལོངས་སུ་སྤྱོད་དགོས།

དོན་ཚན་ཞེ་བདུན་པ། རིམ་པ་སོ་སོའི་མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་འཐུས་མིའི་འོས་མི་དང་རིམ་པ་སོ་སོའི་སྲིད་གྲོས་ཨུ་ཡོན་ཁྲོད་གྲངས་འབོར་འོས་འཚམ་གྱི་དམངས་གཉེར་དཔལ་འབྱོར་མི་སྣ་དང་སྤྱི་ཚོགས་ཀྱི་རིམ་གྲས་གསར་པའི་མི་སྣ་ཡོད་དགོས།

དམངས་གཉེར་ཁེ་ལས་ལ་མ་དངུལ་གཏོང་མཁན་གཙོ་བོ་ཡིན་པ་མ་ཟད་གཉེར་སྐྱོང་དོ་དམ་གཙོ་བོ་ཡིན་པའི་ལས་རིགས་གཉེར་མཁན། འོས་སྦྱོར་དང་བཀོད་སྒྲིག་བྱེད་སྐབས་དམངས་གཉེར་དཔལ་འབྱོར་གྱི་མི་སྣར་གཏན་འཁེལ་བྱེད་དགོས། མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་གྱི་འཐུས་མིའི་འོས་མི་དང་། སྲིད་གྲོས་ཨུ་ཡོན་དང་དེ་བཞིན་བཟོ་ཚོང་མཉམ་འབྲེལ་ལྷན་ཚོགས་སོགས་ཀྱི་མི་དམངས་ཚོགས་པ་དང་། སྤྱི་ཚོགས་རྩ་འཛུགས་ནང་འགན་འཁུར་བའི་དམངས་གཉེར་དཔལ་འབྱོར་མི་སྣ་འོས་སྦྱོར་བྱེད་སྐབས། ཕྱོགས་བསྡུས་གདེང་འཇོག་བྱེད་དགོས་པ་མ་ཟད། ཁེ་ལས་ཀྱི་ཏང་རྩ་འཛུགས་དང་དམངས་གཉེར་ཁེ་ལས་ཀྱི་ཏང་སྐྱོང་བྱ་བའི་སྒྲིག་གཞི་དང་། ས་གནས་བཟོ་ཚོགས་རྩ་འཛུགས་སོགས་འབྲེལ་ཡོད་ཕྱོགས་ཀྱི་བསམ་འཆར་ཡང་བསྡུ་ལེན་བྱེད་དགོས།

དོན་ཚན་ཞེ་བརྒྱད་པ། ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣར་དོ་དམ་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་བཏང་ནས' དེའི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་མཚོན་ཚུལ་དང་། བསམ་བློའི་གནས་ཚུལ། འགན་འཁྲི་སྒྲུབ་ཚུལ། སྤྱོད་གཙང་རང་གཅུན་བྱེད་ཚུལ། སྒེར་གྱི་དོན་དག་གལ་ཆེན་བཅས་ལ་འགྱུར་ལྡོག་བྱུང་ཚུལ་དང་། ལྷག་པར་དུ་རྩ་དོན་གྱི་གནད་དོན་གལ་ཆེན་སྟེང་གི་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་དང་རྣམ་འགྱུར་སོགས་གཙོ་བོར་བཟུང་ནས་རྒྱུས་ལོན་བྱེད་དགོས།

འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་སྡེ་ཁག་གིས་ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣར་དོ་དམ་བྱེད་པའི་བྱ་བ་མཐུན་སྦྱོར་བྱེད་པར་སྣེ་ཁྲིད་པའི་འགན་འཁུར་དགོས། ཏང་ཨུའི་འབྲེལ་ཡོད་སྡེ་ཁག་དང་། མི་དམངས་འཐུས་མི་ཚོགས་ཆེན་རྒྱུན་ལས་ཨུ་ཡོན་ལྷན་ཁང་། སྲིད་གྲོས་ཏང་ཙུའུ། ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣ་ཡོད་སའི་སྡེ་ཁག་གི་ཏང་རྩ་འཛུགས་བཅས་ཀྱིས་རང་འགན་རང་འཁུར་དང་། རྒྱུན་ལྡན་གྱི་དོ་དམ་དཔྱད་ཞིབ་ལ་ཤུགས་སྣོན་དགོས། ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་གནས་སའི་ཏང་ཤོག་དང་ཚོགས་པས་རང་གིས་རང་ལ་དོ་དམ་དང་། རང་གིས་རང་ལ་སློབ་གསོ། རང་གིས་རང་ལ་ལྟ་སྐུལ་བཅས་བྱེད་པའི་ནུས་པ་འདོན་སྤེལ་བྱེད་དགོས།

དོན་ཚན་ཞེ་དགུ་པ། ཏང་དང་ཏང་ཕྱིའི་འཐུས་ཚབ་མི་སྣས་ལས་དོན་མཉམ་སྒྲུབ་བྱེད་པ་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་དགོས། གཅིག་གྱུར་མགོ་ཁྲིད་དང་སྒེར་གྱིས་ལས་བགོས་འགན་འཁུར་ཟུང་འབྲེལ་བྱེད་པ་མཐའ་འཁྱོངས་བྱས་ཏེ། ཏང་ཕྱིའི་ལས་བྱེད་པས་ལས་བགོས་འགན་གཉེར་བྱེད་པའི་བྱ་བར་སྲིད་འཛིན་དོ་དམ་ཐད་ཀྱི་བཀོད་འདོམས་དབང་ཆ་དང་། གནད་དོན་ཐག་གཅོད་བྱེད་པའི་ཐག་གཅོད་དབང་ཆ། མི་དོན་བསྐོ་འཐེན་ཐད་ཀྱི་གྲོས་གཞིའི་དབང་ཆ་བཅས་ལོངས་སུ་སྤྱོད་པར་འགན་ལེན་བྱེད་དགོས།

དོན་ཚན་ལྔ་བཅུ་པ། རིམ་པ་སོ་སོའི་ཏང་ཨུས་ཏང་ཕྱིའི་ཚབ་བྱེད་མི་སྣའི་དཔུང་ཁག་འཛུགས་སྐྱོང་བྱ་རྒྱུ་ནི་ལས་བྱེད་པ་དང་ཤེས་ལྡན་མི་སྣའི་དཔུང་ཁག་འཛུགས་སྐྱོང་གི་སྤྱིའི་འཆར་འགོད་ནང་བཅུག་ནས། ཕུལ་བྱུང་ན་གཞོན་ལས་བྱེད་པའི་དཔུང་ཁག་ཁག་ཁྲོད་ཏང་ཕྱིའི་ལས་བྱེད་པར་སྤྱི་འདོམས་དང་བསམ་གཞིག་བྱེད་དགོས།

རྩ་འཛུགས་སྡེ་ཁག་དང་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་སྡེ་ཁག་གི་མཉམ་སྒྲུབ་གཞོགས་སྒྲུག་གཞི་འཛུགས་པ་དང་འཐུས་ཚང་ཏུ་གཏོང་དགོས། ཏང་ཕྱིའི་ལས་བྱེད་པ་བསྐོ་འཐེན་དང་། སྐུལ་སློང་། བརྗེ་རེས་བྱེད་པར་འཕྲལ་འདོན་གྲོས་གཞི་དང་གྲོས་བསྡུར་མ་བྱས་སྔོན་ལ་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་སྡེ་ཁག་གི་བསམ་འཆར་བསྡུ་ལེན་བྱེད་དགོས།

ལེའུ་བཅུ་གཉིས་པ། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་སྡེ་ཁག་གི་རང་ངོས་འཛུགས་སྐྱོང་།

དོན་ཚན་ང་གཅིག་པ། ཏང་གི་ཆབ་སྲིད་འཛུགས་སྐྲུན་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། ཕྱོགས་ཡོངས་ནས་ཏང་ནན་གྱིས་སྐྱོང་བའི་བྱེད་པོའི་འགན་འཁྲི་འཁུར་དགོས་ཤིང་། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་ལས་བྱེད་པས་ཐོག་མའི་ཕུགས་འདུན་མ་བརྗེད་པར་འགན་འཁྲི་བློ་ལ་བརྟན་པོར་འཆང་བའི་སློབ་གསོ་དང་ཁྲིད་སྟོན་བྱེད་དགོས། “འདུ་ཤེས་བཞི”གཏིང་ཟབ་ཏུ་གཏོང་བ་དང་། “གདེང་ཚོད་བཞི”སྲ་བརྟན་དུ་གཏོང་བ། “སྲུང་སྐྱོང་གཉིས”བྱེད་ཐུབ་པ་བཅས་བྱེད་དགོས། ཐོག་མཐའ་བར་གསུམ་དུ་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ལངས་ཕྱོགས་དང་། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་ཁ་ཕྱོགས། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་རྩ་དོན། ཆབ་སྲིད་ཀྱི་བགྲོད་ལམ་བཅས་ཀྱི་སྟེང་བློ་མཐུན་ཞི་ཅིན་ཕིང་སྲོག་ཤིང་ཡིན་པའི་ཏང་ཀྲུང་དབྱང་དང་ཚད་གཞི་གཅིག་མཐུན་ཡིན་པ་སྲུང་འཛིན་བྱེད་དགོས། ཏང་གི་གཞི་རྩའི་རིགས་པའི་གཞུང་ལུགས་དང་། གཞི་རྩའི་ལམ་ཕྱོགས། གཞི་རྩའི་ཇུས་གཞི་བཅས་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་ལག་ལེན་མཐར་ཕྱིན་བྱེད་པ། ཏང་གི་འདོད་བློ་དང་འདོད་ཚུལ་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་བྱ་བའི་ཕྱོགས་སོ་སོ་དང་གོ་རིམ་ཧྲིལ་བོ་ལག་ལེན་མཐར་ཕྱིན་བྱེད་པར་ཁག་ཐེག་བྱེད་དགོས།

དོན་ཚན་ང་གཉིས་པ། ཏང་གི་བསམ་བློ་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་སྣོན་བརྒྱབ་ནས་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་དུས་རབས་གསར་པའི་ཀྲུང་གོའི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱི་སྤྱི་ཚོགས་རིང་ལུགས་ཀྱི་དགོངས་པ་དང་ལྷག་པར་དུ་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་ལས་དོན་ལ་ཤུགས་སྣོན་རྒྱག་པ་དང་ལེགས་སུ་གཏོང་རྒྱུའི་སྐོར་གྱི་སྤྱི་ཁྱབ་ཧྲུའུ་ཅི་ཞི་ཅིན་ཕིང་གི་དགོངས་པ་གལ་ཆེན་གྱིས་བསམ་བློར་དྲག་ཆས་སྤྲོས་པ་དང་།ལག་ལེན་ལ་མཛུབ་ཁྲིད་བྱེད་པ།ལས་དོན་ལ་སྐུལ་འདེད་གཏོང་བ་བཅས་བྱེད་དགོས།

དོན་ཚན་ང་གསུམ་པ། ཏང་གི་རྩ་འཛུགས་ལེགས་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། དུས་རབས་གསར་པའི་ཏང་གི་རྩ་འཛུགས་ལམ་ཕྱོགས་ལག་བསྟར། དམངས་གཙོ་གཅིག་སྡུད་ལམ་ལུགས་མཐའ་འཁྱོངས། ཡང་དག་པའི་མི་འདེམས་མི་སྤྱོད་ཀྱི་སྟོན་ཕྱོགས་འཛུགས་པ་དང་མཐའ་འཁྱོངས། ལས་བྱེད་པ་གསོ་སྐྱོང་དང་། སྤེལ་རེས། སྦྱོང་བརྡར་བཅས་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། ཆབ་སྲིད་ཐད་བློ་བརྟན་འགྱུར་མེད་དང་ལས་སྒོ་བྱང་ཆུབ་པ། སྤྱོད་ཚུལ་བཟང་བའི་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་ལས་བྱེད་པའི་དཔུང་ཁག་འཛུགས་སྐྱོང་བཅས་བྱེད་དགོས།

དོན་ཚན་ང་བཞི་པ། ཏང་གི་སྤྱོད་ཚུལ་ལེགས་སྐྱོང་བྱེད་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ་དང་། “སྤྱོད་ཚུལ་བཞི་”མཐའ་གཅིག་ཏུ་ཡོ་བསྲང་བྱེད་པ། ཏང་གི་མང་ཚོགས་ལམ་ཕྱོགས་ལག་ལེན་དུ་བསྟར་བ། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་ལས་བྱེད་པའི་འགན་འཁྲི་འཁུར་བ་དང་བྱས་རྗེས་འཇོག་པར་སློབ་གསོ་དང་ཁྲིད་སྟོན། ཏང་ཕྱིའི་མི་སྣ་དང་མཐུན་སྒྲིལ་གྱི་འབྲེལ་བ་འཛུགས་ཤུགས་ཆེ་རུ་གཏོང་བ། ཏང་ཕྱིའི་མི་སྣར་ལྷག་བསམ་ཟོལ་མེད་དང་། སེམས་འགུལ་ཐེབས་པ། གནས་ལུགས་སྲུང་བ། བདེན་པ་བདེན་ཐུབ་བཅས་བྱས་ཏེ་ལྷག་བསམ་རྣམ་དག་དང་། འདྲ་མཉམ། སྤྱོད་གཙང་བཅས་བྱེད་ཐུབ་པར་བྱེད་དགོས།

དོན་ཚན་ང་ལྔ་པ། ཏང་གི་སྒྲིག་ཁྲིམས་འཛུགས་སྐྱོང་ལ་ཤུགས་བསྣན་ནས། སྒྲིག་བཤེར་ལྟ་ཞིབ་ཀྱི་ལས་དོན་ལེགས་པར་སྒྲུབ་པ་དང་། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་ལས་བྱེད་པས་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྒྲིག་ཁྲིམས་དང་ཆབ་སྲིད་ཀྱི་སྒྲིག་ལམ་ནན་གྱིས་སྲུང་བར་ལྟ་སྐུལ་དང་གཅུན་འདོམས་བཅས་བྱས་ཏེ། མགོ་མཇུག་བར་གསུམ་དུ་གུས་སྐྲག་ཤེས་པ་དང་། དོགས་ཟོན་ཡོད་པ། མཐའ་ཚད་སྲུང་བ་བཅས་བྱེད་ཐུབ་པ་བྱེད་དགོས།

ལེའུ་བཅུ་གསུམ་པ། འགན་ལེན་དང་ལྟ་སྐུལ།

དོན་ཚན་ང་དྲུག་པ། རིམ་པ་སོ་སོའི་ཏང་ཨུ་དང་སྲིད་གཞུང་གིས་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་གྱི་བྱ་བར་རྒྱབ་སྐྱོར་བྱེད་པའི་སྲིད་ཇུས་གཏན་འབེབས་དང་འཐུས་ཚང་དུ་བཏང་ནས་འགན་སྲུང་ལས་དོན་ལེགས་པར་བསྒྲུབ་དགོས།

དོན་ཚན་ང་བདུན་པ། འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་ལས་དོན་གྱི་སྔོན་ཐོན་མཉམ་སྡེབ་དང་སྔོན་ཐོན་མི་སྒེར་ལ་འབྲེལ་ཡོད་གཏན་འབེབས་གཞིར་བཟུང་གཟེངས་བསྟོད་དང་བྱ་དགའ་སྤྲོད་དགོས།

དོན་ཚན་ང་བརྒྱད་པ། རིམ་པ་སོ་སོའི་ཏང་ཨུ(ཏང་ཙུའུ་)ཡིས་ཁྱོན་ཡོངས་ནས་ཏང་ནན་གྱིས་སྐྱོང་བའི་བྱེད་པོའི་འགན་འཁྲི་དོན་འཁྱོལ་བྱེད་པ་དང་། སྲོལ་ཡིག་འདི་ལག་བསྟར་བྱེད་ཚུལ་ལ་ལྟ་སྐུལ་ཞིབ་བཤེར་བྱེད་པར་ཤུགས་བསྣན་ནས། སྲོལ་ཡིག་འདི་ལག་བསྟར་བྱེད་ཚུལ་མགོ་ཁྲིད་ཚན་ཁག་དང་མགོ་ཁྲིད་ལས་བྱེད་པའི་དམིགས་ཚད་དོ་དམ་དང་དཔྱད་ཞིབ་མ་ལག་ནང་འཇུག་པ་དང་། ཆབ་སྲིད་ཐད་སྐོར་གཟིགས་སྐོར་ཞིབ་དང་སྒྲིག་ཁྲིམས་ལག་བསྟར་གྱི་འགན་འཁྲི་རྩད་གཅོད་ཁྱབ་ཁོངས་ནང་འཇུག་དགོས།

དོན་ཚན་ང་དགུ་པ། སྲོལ་ཡིག་འདིའི་འབྲེལ་ཡོད་གཏན་འབེབས་དང་འགལ་ན། གནས་ཚུལ་ཚབས་ཆེ་ཆུང་དང་གནོད་འཚེའི་ཚབས་ཆེ་ཆུང་ལ་གཞིགས་ནས། འབྲེལ་ཡོད་ཏང་གི་རྩ་འཛུགས་དང་ཏང་གི་མགོ་ཁྲིད་ལས་བྱེད་པའི་འགན་འཁྲི་རྩད་གཅོད་བྱེད་དགོས།

ལེའུ་བཅུ་བཞི་པ། ཞར་བཀོད།

དོན་ཚན་དྲུག་བཅུ་པ། སྲོལ་ཡིག་འདི་ཀྲུང་དབྱང་འཐབ་ཕྱོགས་གཅིག་གྱུར་པུའུ་ཡིས་གསལ་འགྲེལ་བྱེད་པར་འགན་འཁུར་དགོས།

དོན་ཚན་དྲུག་བཅུ་རེ་གཅིག་པ། སྲོལ་ཡིག་འདི་ཁྱབ་བསྒྲགས་བྱས་པའི་ཉིན་ནས་བཟུང་ལག་བསྟར་བྱེད་དགོས།  །

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

中国共产党统一战线工作条例

 

(2015年4月30日中共中央政治局会议审议批准 2015年5月18日中共中央发布 2020年11月30日中共中央政治局会议修订 2020年12月21日中共中央发布)

第一章 总 则

第一条 为了加强党对统一战线工作的集中统一领导，提高统一战线工作的科学化规范化制度化水平，巩固和发展爱国统一战线，根据《中国共产党章程》，制定本条例。

第二条 本条例所称统一战线，是指中国共产党领导的、以工农联盟为基础的，包括全体社会主义劳动者、社会主义事业的建设者、拥护社会主义的爱国者、拥护祖国统一和致力于中华民族伟大复兴的爱国者的联盟。

统一战线是中国共产党凝聚人心、汇聚力量的政治优势和战略方针，是夺取革命、建设、改革事业胜利的重要法宝，是增强党的阶级基础、扩大党的群众基础、巩固党的执政地位的重要法宝，是全面建设社会主义现代化国家、实现中华民族伟大复兴的重要法宝。

第三条 新时代统一战线工作的指导思想和主要任务是：在中国共产党领导下，以马克思列宁主义、毛泽东思想、邓小平理论、“三个代表”重要思想、科学发展观、习近平新时代中国特色社会主义思想为指导，坚定不移走中国特色社会主义道路，增强“四个意识”、坚定“四个自信”、做到“两个维护”，深入学习贯彻习近平总书记关于加强和改进统一战线工作的重要思想，围绕统筹推进“五位一体”总体布局、协调推进“四个全面”战略布局，积极促进政党关系、民族关系、宗教关系、阶层关系、海内外同胞关系和谐，巩固和发展最广泛的爱国统一战线，为全面建设社会主义现代化国家、实现中华民族伟大复兴服务，为坚持和完善中国特色社会主义制度、推进国家治理体系和治理能力现代化服务，为维护社会和谐稳定、维护国家主权安全发展利益服务，为保持香港澳门长期繁荣稳定、实现祖国完全统一服务。

第四条 统一战线工作的原则是：

(一)坚持中国共产党的领导；

(二)坚持高举爱国主义、社会主义旗帜；

(三)坚持围绕中心、服务大局；

(四)坚持大团结大联合；

(五)坚持正确处理一致性和多样性关系；

(六)坚持尊重、维护和照顾同盟者利益；

(七)坚持广交、深交党外朋友；

(八)坚持大统战工作格局。

第五条 统一战线工作范围是：

(一)民主党派成员；

(二)无党派人士；

(三)党外知识分子；

(四)少数民族人士；

(五)宗教界人士；

(六)非公有制经济人士；

(七)新的社会阶层人士；

(八)出国和归国留学人员；

(九)香港同胞、澳门同胞；

(十)台湾同胞及其在大陆的亲属；

(十一)华侨、归侨及侨眷；

(十二)其他需要联系和团结的人员。

统一战线工作对象为党外人士，重点是其中的代表人士。

第二章 组织领导和职责

第六条 加强党对统一战线工作的集中统一领导，确保党在统一战线工作中总揽全局、协调各方，保证统一战线工作始终沿着正确政治方向前进。

构建党委统一领导、统战部门牵头协调、有关方面各负其责的大统战工作格局。

第七条 党中央成立统一战线工作领导小组。中央统一战线工作领导小组在中央政治局及其常委会领导下开展工作，对学习贯彻落实党中央关于统一战线工作的重大理论方针政策和涉及统一战线工作的法律法规进行研究部署、协调指导和督促检查，研究统一战线重大问题，向党中央提出建议。

中央统一战线工作领导小组办公室设在中央统战部。

第八条 地方党委对本地区统一战线工作负主体责任，主要职责是：

 (一)贯彻落实党中央以及上级党委关于统一战线工作的决策部署和工作要求，指导和督促检查下级党组织做好统一战线工作，重视加强基层统一战线工作；

 (二)定期研究统一战线重大问题、部署重要工作，每年向党中央或者上一级党委报告统一战线工作情况；

 (三)按照权限制定统一战线工作相关党内法规、规范性文件和重要政策，推动制定统一战线工作相关地方性法规，并组织实施；

 (四)组织开展统一战线理论方针政策的学习、研究、宣传和教育，把统一战线理论方针政策纳入党委理论学习中心组学习内容和党校(行政学院)、干部学院、社会主义学院教学内容，把统一战线工作纳入宣传工作计划，把统一战线知识纳入国民教育内容；

 (五)落实党中央关于统一战线工作部门和统战干部队伍建设的要求，选优配强统战系统领导班子和主要负责人，加强统战干部、人才队伍建设；

 (六)领导同级人大、政府、政协、监察委员会、法院、检察院和有关人民团体、企事业单位等做好本部门本单位本领域统一战线工作；

 (七)发现、培养、使用、管理党外代表人士，健全领导干部与党外代表人士联谊交友制度。

其他部门、单位的党组(党委)参照前款规定履行相应统一战线工作职责。中央和国家机关工委以及各级党的机关工委依照授权，加强对党和国家机关统一战线工作的指导和监督检查。

各级党委(党组)主要负责人为本地区本部门本单位统一战线工作第一责任人。党委(党组)领导班子成员应当带头学习、宣传和贯彻落实统一战线理论方针政策和法律法规，带头参加统一战线重要活动，带头广交深交党外朋友。

地方党委成立统一战线工作领导小组，组长一般由同级党委书记担任。

第九条 党中央以及地方党委设置统战部。统战部是党委主管统一战线工作的职能部门，是党委在统一战线工作方面的参谋机构、组织协调机构、具体执行机构、督促检查机构，承担了解情况、掌握政策、协调关系、安排人事、增进共识、加强团结等职责，主要是：

(一)贯彻落实党对统一战线工作的理论方针政策和决策部署，拟订统一战线工作政策和规划，向同级党委请示报告统一战线工作并提出意见建议。

(二)统筹协调指导统一战线工作，组织协调开展日常监督检查。

(三)负责发现、联系和培养党外代表人士，在同级党委领导下做好党外代表人士的政治安排，协同有关部门做好安排党外代表人士担任政府和审判机关、检察机关等领导职务的工作。

(四)联系民主党派，牵头协调无党派人士工作，支持民主党派和无党派人士履行职责、发挥作用，支持、帮助民主党派和无党派人士加强自身建设。

(五)开展党外知识分子统一战线工作。

(六)统筹协调民族工作，领导民族工作部门依法管理民族事务。

(七)统一管理宗教工作，领导宗教工作部门依法管理宗教事务。

(八)参与制定、推动落实鼓励支持引导非公有制经济发展的方针政策，统筹开展非公有制经济人士统一战线工作。

(九)统筹开展新的社会阶层人士统一战线工作。

(十)会同有关部门开展港澳统一战线工作，开展对台统一战线工作。

(十一)统一领导海外统一战线工作，统一管理侨务工作，统筹协调有关部门和社会团体涉侨工作。

(十二)协调推进统一战线领域法治建设。

(十三)在统一战线工作中落实意识形态工作责任制，负责开展统一战线宣传工作。

(十四)指导下级党委统一战线工作，协助管理下一级党委统战部部长；协调政府有关部门统一战线工作，协助做好民族、宗教等工作部门领导班子成员推荐工作；加强同政协组织的沟通协调配合；加强对参事室、文史研究馆的工作指导；领导工商联党组，指导工商联工作；指导和管理社会主义学院;做好统一战线有关单位和团体管理工作。

(十五)完成同级党委和上级党委统战部交办的其他任务。

第十条 统一战线工作任务重的党中央以及省、市两级党委派出机关设置统一战线工作机构。乡(镇、街道)党组织应当有人员负责统一战线工作，其中统一战线工作任务重的明确专人负责。有关人民团体明确相关机构负责统一战线工作。统一战线工作任务重的高等学校、科研院所党委设置统一战线工作机构，其他高等学校、科研院所党委应当明确相应机构负责统一战线工作。统一战线工作任务重的大型国有企业党委(党组)明确机构和人员负责统一战线工作。统一战线工作任务重的其他单位党组(党委)明确相关机构负责统一战线工作。

第十一条 省、市两级党委统战部部长一般由同级党委常委担任，县级党委统战部部长由同级党委常委担任或者兼任，分管日常工作的副部长按照同级党委部门正职领导干部配备。民族、宗教工作部门主要负责人具备条件的，可以担任同级党委统战部副部长。工商联党组书记由同级党委统战部副部长担任。高等学校党委统战部部长担任党委常委或者不设常委会的党委委员。

第三章 民主党派和无党派人士工作

第十二条 中国共产党领导的多党合作和政治协商制度是中国特色社会主义新型政党制度，是我国的一项基本政治制度。中国共产党同各民主党派实行长期共存、互相监督、肝胆相照、荣辱与共的基本方针。

民主党派是接受中国共产党领导、同中国共产党通力合作的亲密友党，是中国共产党的好参谋、好帮手、好同事，是中国特色社会主义参政党。

无党派人士是指没有参加任何政党、有参政议政愿望和能力、对社会有积极贡献和一定影响的人士，其主体是知识分子。

民主党派的基本职能是参政议政、民主监督、参加中国共产党领导的政治协商。无党派人士参照民主党派履行职能。

第十三条 政党协商是中国共产党同民主党派的政治协商。无党派人士是政治协商的重要组成部分，参加政党协商。政党协商主要包括以下内容：中国共产党全国和地方各级代表大会、党中央和地方各级党委有关重要文件的制定、修改；宪法的修改建议，有关重要法律的制定、修改建议，有关重要地方性法规的制定、修改建议；人大常委会委员、政府、政协领导班子成员和监察委员会主任、法院院长、检察院检察长建议人选；关系统一战线和多党合作的重大问题。

党中央以及地方党委应当按照规定程序开展政党协商。

支持民主党派和无党派人士参与人大协商、政府协商、政协协商以及其他方面的协商。

第十四条 支持民主党派和无党派人士参政的主要内容是：参加国家政权，参与重要方针政策、重要领导人选的协商，参与国家事务的管理，参与国家方针政策、法律法规的制定和执行。

中共中央领导同志的国内考察调研以及重要外事活动，根据统一安排和工作需要，可以邀请民主党派中央负责人、无党派代表人士参加。

第十五条 中国共产党和各民主党派实行互相监督。中国共产党处于领导和执政地位，自觉接受民主党派的监督。

支持民主党派和无党派人士在坚持四项基本原则基础上，在政治协商、调研考察，参与党和国家有关重大方针政策、决策部署执行和实施情况的监督检查，受党委委托就有关重大问题进行专项监督等工作中，通过提出意见、批评、建议等方式，对中国共产党进行民主监督。

第十六条 各级党委应当支持民主党派加强思想政治建设、组织建设、履职能力建设、作风建设、制度建设，支持无党派人士加强自身建设。

帮助民主党派解决机构、编制、经费、办公场所、干部交流和挂职锻炼等方面的问题。为无党派人士履行职责提供必要保障。

第四章 党外知识分子工作

第十七条 国家机关和国有企事业单位党外知识分子工作的重点对象是：具有高级职称的党外知识分子，学术带头人或者重要业务骨干中的党外知识分子，担任国家机关、高等学校、科研院所、大中型国有企业中层以上领导职务的党外知识分子，其他有成就、有影响的党外知识分子。

国家机关和国有企事业单位党组(党委)负责本领域本单位党外知识分子工作，加强思想引导，支持发挥作用，组织党外知识分子参加统一战线工作和活动。

第十八条 坚持广泛团结、热情服务、积极引导、发挥作用的方针，做好出国和归国留学人员统一战线工作。

欧美同学会(中国留学人员联谊会)是党联系留学人员的桥梁纽带、做好留学人员工作的助手和留学人员之家。各省(自治区、直辖市)、副省级城市和省会城市应当建立留学人员组织。留学人员比较集中的其他城市和高等学校、科研院所等单位，可以成立留学人员组织。

第十九条 各省(自治区、直辖市)、副省级城市和省会城市可以成立党外知识分子联谊会，做好党外知识分子思想政治引领工作。

统战部门应当加强对党外知识分子联谊会的领导。

第五章 民族工作

第二十条 坚定不移走中国特色解决民族问题的正确道路，以铸牢中华民族共同体意识为主线，坚持各民族一律平等，全面贯彻党的民族政策，坚持和完善民族区域自治制度，深化民族团结进步教育，促进各民族交往交流交融，实现各民族共同团结奋斗、共同繁荣发展。

第二十一条 围绕促进民族团结、改善民生，推动民族地区经济社会发展，不断满足各族群众的美好生活需要。促进各民族文化的传承保护和创新交融，全面推广国家通用语言文字，尊重、支持各少数民族语言文字的学习和使用。大力培养民族地区各族干部，大力选拔使用少数民族干部，积极培养少数民族专业人才。

第二十二条 全面深入持久开展马克思主义祖国观、民族观、文化观、历史观宣传教育，开展党的民族理论、政策学习宣传，开展民族团结进步创建，增进各族群众对伟大祖国、中华民族、中华文化、中国共产党、中国特色社会主义的认同。

巩固和发展平等团结互助和谐的社会主义民族关系，反对一切形式的民族歧视，反对大汉族主义和地方民族主义。尊重少数民族风俗习惯，保障少数民族合法权益。依法治理民族事务，妥善处理涉及民族因素的矛盾纠纷。做好城市民族工作。

防范和打击各种渗透颠覆破坏活动、暴力恐怖活动、民族分裂活动、宗教极端活动，维护国家统一、民族团结和社会稳定。

第六章 宗教工作

第二十三条 坚持和发展中国特色社会主义宗教理论，坚持我国宗教中国化方向，坚持以“导”的态度对待宗教，保护合法、制止非法、遏制极端、抵御渗透、打击犯罪，构建积极健康的宗教关系。

第二十四条 坚持党的宗教工作基本方针：全面贯彻党的宗教信仰自由政策，依法管理宗教事务，坚持独立自主自办原则，积极引导宗教与社会主义社会相适应。

尊重和保护公民信仰宗教和不信仰宗教的自由。坚持政教分离。

提高宗教工作法治化水平，善于用法律法规规范宗教事务管理、调节涉及宗教的各种社会关系，运用法治思维和法治方式妥善处理宗教领域的矛盾和问题，教育引导宗教界人士和信教群众自觉维护宪法法律权威，在法律法规规定范围内开展活动。

防范外国势力干预和支配我国宗教团体和宗教事务。防范和抵御境外利用宗教进行渗透。支持和鼓励宗教界在独立自主、平等友好、互相尊重的基础上开展对外交往。

用社会主义核心价值观引领和教育宗教界人士和信教群众，支持和引导宗教界人士对宗教教义教规作出符合当代中国发展进步要求、符合中华优秀文化的阐释，促进宗教界人士和信教群众对伟大祖国、中华民族、中华文化、中国共产党、中国特色社会主义的认同。发挥宗教的积极作用，抑制宗教的消极作用。

第二十五条 坚持政治上团结合作、信仰上互相尊重，支持宗教团体加强自身建设和人才培养，巩固和发展党同宗教界的爱国统一战线。

共产党员应当团结信教群众，但不得信仰宗教。

第二十六条 加强基层宗教工作，建立健全县(市、区、旗)、乡(镇、街道)、村(社区)三级宗教工作网络和乡(镇、街道)、村(社区)两级责任制，建立健全分级负责、属地管理和责任追究制度。宗教工作任务重的乡(镇、街道)，党委应当有领导干部分管宗教工作，并明确专人负责。

第七章 非公有制经济领域统一战线工作

第二十七条 坚持和完善社会主义基本经济制度，制定、宣传和贯彻党关于发展非公有制经济的方针政策。推动构建亲清政商关系，形成有利于非公有制经济发展的政策环境、法治环境、市场环境、社会环境。引导非公有制企业践行新发展理念。

第二十八条 全面贯彻信任、团结、服务、引导、教育的方针，深入开展理想信念教育，引导非公有制经济人士爱国、敬业、创新、守法、诚信、贡献，做合格的中国特色社会主义事业建设者。

建立健全政企沟通协商制度。了解反映非公有制经济人士诉求，帮助其依照法定程序维护合法权益。畅通非公有制经济人士有序政治参与渠道，引导规范政治参与行为。

培育和发展中国特色商会组织，推动统一战线工作向商会组织有效覆盖。

第二十九条 工商联是党领导的以民营企业和民营经济人士为主体的，具有统战性、经济性和民间性有机统一基本特征的人民团体和商会组织。工商联围绕促进非公有制经济健康发展和非公有制经济人士健康成长的主题履行职责、发挥作用。

工商联参加政治协商、参政议政、民主监督的具体内容和形式参照本条例第三章有关规定执行。

工商联对所属商会履行业务主管单位职责，对会员开展思想政治工作、教育培训，对所属商会主要负责人进行考察考核。工商联对其他以民营企业和民营经济人士为主体的行业协会商会加强联系、指导和服务。

第三十条 统战部、工商联按照同级党委安排，参与民营企业党建工作。工商联党组应当支持和配合做好所属会员企业党组织组建工作。

工商联党组对所属商会党建工作履行全面从严治党主体责任。

第八章 新的社会阶层人士统一战线工作

第三十一条 新的社会阶层人士主要包括：民营企业和外商投资企业管理技术人员、中介组织和社会组织从业人员、自由职业人员、新媒体从业人员等。

第三十二条 坚持信任尊重、团结引导、组织起来、发挥作用的思路，运用社会化、网络化的方法，通过实践创新基地、联谊组织等形式，分类分众施策，强化思想引领，凝聚政治共识，发挥新的社会阶层人士在建设中国特色社会主义事业中的重要作用。

第三十三条 与新的社会阶层人士联系密切的党政部门、群众团体、社会组织等，应当发挥职能作用，健全工作机制，密切协调配合，共同做好新的社会阶层人士统一战线工作。

新的社会阶层人士所在街道、社区、园区、企业等的党组织应当落实主体责任，把新的社会阶层人士统一战线工作纳入重要工作职责，研究解决突出问题。

第九章 港澳台统一战线工作

第三十四条 港澳统一战线工作的主要任务是：全面准确贯彻“一国两制”、“港人治港”、“澳人治澳”、高度自治的方针，坚持和完善“一国两制”制度体系，严格依照宪法和基本法办事，支持特别行政区行政长官和政府依法施政，支持港澳融入国家发展大局，发展壮大爱国爱港、爱国爱澳力量，增强香港同胞、澳门同胞国家意识和爱国精神，维护国家主权安全发展利益，维护香港、澳门长期繁荣稳定，确保“一国两制”实践行稳致远。

第三十五条 对台统一战线工作的主要任务是：贯彻执行党中央对台工作大政方针，坚持一个中国原则，广泛团结海内外台湾同胞，发展壮大台湾爱国统一力量，反对“台独”分裂活动，不断推进祖国和平统一进程，同心实现中华民族伟大复兴。

第三十六条 支持民主党派和无党派人士，指导相关人民团体和社会团体，在港澳台统一战线工作中发挥作用。

第十章 海外统一战线工作和侨务工作

第三十七条 海外统一战线工作的主要任务是：加强思想政治引领，增进华侨和出国留学人员等对祖国的热爱和对中国共产党、中国特色社会主义的理解认同；传承和弘扬中华优秀文化，促进中外文化交流；鼓励华侨参与我国改革开放和社会主义现代化建设，融入民族复兴伟业；遏制“台独”等分裂势力，维护国家核心利益；发挥促进中外友好的桥梁纽带作用，营造良好国际环境。

第三十八条 侨务工作的主要任务是：围绕凝心聚力同圆共享中国梦的主题，加强华侨、归侨、侨眷代表人士工作，凝聚侨心、汇集侨智、发挥侨力、维护侨益，为侨服务;统筹国内侨务和国外侨务工作，着力涵养侨务资源，引导华侨、归侨、侨眷致力于祖国现代化建设，维护和促进中国统一，实现中华民族伟大复兴，致力于增进中国人民与世界人民的友好合作交流，推动构建人类命运共同体。

保护华侨正当权利和利益，关心华侨的生存和发展，推动和谐侨社建设，教育引导华侨遵守住在国法律，尊重当地文化习俗，更好融入主流社会，为住在国经济社会发展贡献智慧和力量，充分展现守法诚信、举止文明、关爱社会、团结和谐的大国侨民形象。

保护归侨、侨眷合法权利和利益，适当照顾归侨、侨眷特点，积极发挥他们与海外联系广泛的优势作用。

第十一章 党外代表人士队伍建设

第三十九条 党外代表人士是指与中国共产党团结合作、作出较大贡献、有一定社会影响的人士，其标准是政治坚定、业绩突出、群众认同。

第四十条 加强党外代表人士的发现储备。发挥高等学校、科研院所培养和选拔党外代表人士的重要基地作用，注意从国家机关、国有企事业单位、民营企业以及新的社会阶层人士、出国和归国留学人员中发现党外代表人士。

第四十一条 坚持政治培训为主，开展对党外代表人士的理论培训。发挥社会主义学院作为统一战线人才教育培养主阵地作用，重视发挥党校(行政学院)、干部学院的作用，合理利用高等学校等培训资源。

加强党外代表人士的实践锻炼，将党外干部纳入党政领导干部交流总体安排。

第四十二条 党外代表人士在各级人大代表、人大常委会委员委员和人大专门委员会主任委员、副主任委员以及委员中应当保持适当比例。全国人大常委会委员副委员长、县级以上地方各级人大常委会委员副主任中应当有适当数量的党外代表人士。

全国和省级人大常委会委员中应当有民主党派成员或者无党派人士担任专职副秘书长。

统战部门会商有关部门，负责人大代表、人大常委会委员组成人员中的党外候选人的推荐提名工作。

第四十三条 省、市两级政府领导班子应当配备党外干部。县级政府领导班子从实际出发积极配备党外干部。

各级政府部门除有特殊要求外，均可以积极配备党外干部担任领导职务，重点在行政执法监督、与群众利益密切相关、紧密联系知识分子和专业技术性强的部门配备。

符合条件的党外干部可以担任政府部门(单位)行政正职。各省(自治区、直辖市)在政府组成部门中应当配备2名左右党外正职。

第四十四条 党外代表人士在各级政协中应当占有较大比例，换届时委员不少于60%，常委不少于65%；在各级政协领导班子中副主席不少于50%(不包括民族自治地方)。

全国政协和省级政协应当有民主党派成员或者无党派人士担任专职副秘书长。

政协各专门委员会主任、副主任以及委员中的党外代表人士应当占有适当比例。

各级政协委员人选推荐工作应当坚持广泛协商，党内的由组织部门提名，党外的由统战部门提名，其中的民主党派成员、民营经济人士应当在提名前与民主党派、工商联协商，继续提名的各界别政协委员应当听取政协党组意见。建议名单由统战部门汇总并征求有关方面意见后，由组织部门报同级党委审定，之后按照《中国人民政治协商会议章程》规定的程序办理。

第四十五条 各级法院、检察院领导班子应当配备党外干部。

高等学校领导班子中一般应当配备党外干部，符合条件的党外干部可以担任行政正职。加大在群团组织、科研院所、国有企业领导班子中选配党外干部的力度。

坚持参事室统战性、咨询性和文史研究馆统战性、荣誉性的性质，党外参事、党外馆员不少于70%。参事室、文史研究馆领导班子中应当配备党外代表人士。

监察委员会、法院、检察院和政府有关部门应当聘请党外代表人士担任特约人员。

举荐党外代表人士在有关社会团体任职。

第四十六条 符合条件的省级民主党派主委、工商联主席、无党派代表人士一般应当进入同级人大常委会委员、政府、政协领导班子。

除特殊情况外，人大常委会委员、政协领导班子中的党外代表人士应当与担任同级职务的党内干部享受同等待遇。

第四十七条 各级人大代表候选人和各级政协委员中应当有适当数量的民营经济人士、新的社会阶层人士。

民营企业主要出资人并以经营管理为主要职业的，在推荐安排中应当界定为民营经济人士。推荐为人大代表候选人、政协委员以及在工商联等人民团体、社会组织中任职的民营经济人士，应当经综合评价，并征求企业党组织、民营企业党建工作机构和地方工会组织等有关方面的意见。

第四十八条 加强对党外代表人士的管理，重点了解掌握其政治表现、思想状况、履行职责、廉洁自律和个人重要事项变化情况，特别是在重大原则问题上的政治立场和态度。

统战部门负责牵头协调党外代表人士管理工作。党委有关部门、人大常委会委员和政协党组、党外代表人士所在单位党组织，应当各负其责，加强日常管理考核。发挥党外代表人士所在党派和团体自我管理、自我教育、自我监督的作用。

第四十九条 搞好党同党外代表人士的合作共事。坚持集体领导和个人分工负责相结合，保证党外干部对分管工作享有行政管理的指挥权、处理问题的决定权、人事任免的建议权。

第五十条 各级党委应当把党外代表人士队伍建设纳入干部和人才队伍建设总体规划，在优秀年轻干部队伍中统筹考虑党外干部。

建立健全组织部门、统战部门协作配合机制。在动议和讨论决定党外干部的任免、调动、交流前，应当征求统战部门的意见。

第十二章 统战部门自身建设

第五十一条 加强党的政治建设，履行全面从严治党主体责任，教育引导统战干部不忘初心、牢记使命，增强“四个意识”、坚定“四个自信”、做到“两个维护”，始终在政治立场、政治方向、政治原则、政治道路上同以习近平同志为核心的党中央保持高度一致，全面贯彻党的基本理论、基本路线、基本方略，确保党的意志和主张贯彻到统一战线工作各方面和全过程。

第五十二条 加强党的思想建设，用习近平新时代中国特色社会主义思想特别是习近平总书记关于加强和改进统一战线工作的重要思想武装头脑、指导实践、推动工作。

第五十三条 加强党的组织建设，贯彻新时代党的组织路线，坚持民主集中制，树立和坚持正确选人用人导向，加强干部培养、交流和锻炼，打造政治坚定、业务精通、作风过硬的统战干部队伍。

第五十四条 加强党的作风建设，坚决纠正“四风”，践行党的群众路线，教育、引导统战干部担当作为，加强同党外人士的团结联系，对党外人士待之以诚、动之以情、晓之以理、助之以实，做到诚恳谦和、平等待人、廉洁奉公。

第五十五条 加强党的纪律建设，做好纪检监察工作，监督约束统战干部严守政治纪律和政治规矩，始终做到知敬畏、存戒惧、守底线。

第十三章 保障和监督

第五十六条 各级党委和政府应当制定完善支持统一战线工作的政策，做好保障工作。

第五十七条 对统一战线工作先进集体和先进个人，按照有关规定给予表彰奖励。

第五十八条 各级党委(党组)应当落实全面从严治党主体责任，加强对本条例执行情况的监督检查，将本条例执行情况纳入领导班子、领导干部目标管理和考核体系，纳入政治巡视巡察、监督执纪问责范围。

第五十九条 违反本条例有关规定的，根据情节轻重以及危害程度，对相关党组织、党的领导干部进行问责。

第十四章 附 则

第六十条 本条例由中央统战部负责解释。

第六十一条 本条例自发布之日起施行。